بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
برگزاری نشست تهران، آنکارا ، بغداد هر 6 ماه یک‌بار
١٧٧
٠
صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
با سفر«مولود چاووش‌اوغلو»، وزیر خارجه ترکیه، به اصفهان و شرکت در نشست «کمیسیون مشترک برنامه‌ریزی استراتژیک ایران و ترکیه»، بر تشکیل کمیسیون اقتصادی مشترک و توسعه روابط گردشگری تأکید و قرار شد از عراق برای مکانیسم‌های سه‌جانبه دعوت شود و این‌گونه نشست‌ها هر 6 ماه یک‌بار برگزار شود.
چاووش‌اوغلو برای شرکت در نخستین نشست «کمیسیون مشترک برنامه‌ریزی استراتژیک ایران و ترکیه» و به‌دعوت دکتر محمدجواد ظریف، همتای ایرانی خود، پنجشنبه گذشته به اصفهان سفر کرد و دیروز جمعه بر توسعه روابط اقتصادی، تجاری و گردشگری تأکید کرد.
این سفر در حالی صورت می‌گیرد که ایران تبادل و توسعه روابط اقتصادی و تجاری خود با کشورهای همجوار را به‌صورت جدی دنبال می‌کند؛ چراکه عزم و اراده‌ای برای کشورهای اروپایی و غربی در انجام تعهدات برجامی خود نمی‌بیند.
«مولود چاووش‌اوغلو» که در چارچوب رایزنی‌های مستمر سیاسی بین آنکارا و تهران به ایران سفر کرده، پس از گفت‌وگو با دکتر ظریف، وزیر خارجه کشورمان، در هتل عباسی شهر اصفهان عنوان کرد: پس از خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای با ایران، این روند را با اروپایی‌ها و تهران ارزیابی کردیم.
وی با اشاره به اینکه تنش در منطقه روزبه‌روز در حال افزایش است، افزود: در زمانی به ایران سفر کرده‌ایم که تحولاتی ازقبیل حمله به دو نفتکش مربوط به ژاپن در خلیج‌فارس، سرنگونی پهپاد متعلق به آمریکا به‌وسیله ایران، تحریم‌های واشنگتن علیه تهران و همه تنش‌های دیگر در منطقه خلیج افزایش یافته است. در این سفر، من و دکترظریف، همتای ایرانی‌ام، درباره تحولات اخیر بحث و تبادل‌نظر و اقداماتی را ارزیابی کردیم که درزمینه تحریم‌ها می‌توانیم انجام دهیم.
نقطه عطف در روابط ایران و ترکیه
روابط ایران و ترکیه از منظر سیاسی، تجاری و اقتصادی به‌عنوان نقطه عطف، در دو سال اخیر وارد مرحله جدیدی شد و فرایند رو‌به‌رشدی طی کرد؛ به‌طوری‌که مناسبات دو کشور همسایه در بسیاری از زمینه‌ها توسعه یافته یا در حال توسعه است.
در شرایط کنونی، تهران و آنکارا برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی برنامه‌ریزی می‌کنند تا تجارت دو طرف هرچه‌بیشتر گسترش پیدا کند. ترکیه در بین پنج کشور اول طرف تجاری ایران، یکی از شرکای مهمی است که ظرفیت‌های فراوانی برای افزایش حجم تجارت با جمهوری اسلامی ایران دارد.
مهم‌ترین وجه روابط راهبردی ایران و ترکیه، ثبات در حوزه انرژی است که بنیان آن در دوره نجم‌الدین اربکان، نخست‌وزیر فقید این کشور، گذاشته شد که برمبنای آن خطوط لوله نفت‌‌وگاز از ایران به ترکیه احداث شد.
جمهوری اسلامی ایران هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین تأمین‌کنندگان گاز طبیعی و نفت خام ترکیه است؛ هرچند میزان خرید نفت خام ترکیه از ایران با وضع تحریم‌های ناعادلانه و یک‌جانبه آمریکا علیه ایران کاهش یافته است.
مسأله تحریم‌های ناعادلانه علیه کشورمان یکی از مهم‌ترین موانع در توسعه حجم روابط اقتصادی دو کشور است؛ ولی به‌موازات آن، برخی نارسایی‌های زیرساختی را نیز می‌توان ازجمله معضلات در توسعه روابط اقتصادی دو کشور برشمرد.
تأکید بر توسعه گردشگری
گردشگری بین دو کشور نیز یکی از مهم‌ترین زمینه‌های همکاری‌های اقتصادی است و انتخاب سفر چاوش‌اوغلو به اصفهان را می‌توان دلیلی بر توسعه و اهمیت این مقوله دانست؛ چراکه اصفهان یکی از شهرهای گردشگری ایران است که با طبیعت زیبا و امکانات رفاهی خود می‌تواند درکنار دیگر شهرهای کشورمان برای توسعه صنعت گردشگری مدنظر قرار گیرد. البته قرابت‌های معماری و تاریخی موجود میان ایران و ترکیه، می‌تواند به رشد این صنعت در کشورمان کمک کند. نباید فراموش کرد ترکیه جزو مقاصد گردشگری جهان است و توانسته در میان پنج کشور نخست این صنعت قرار گیرد؛ از‌این‌رو، چاووش‌اوغلو در بدو ورود خود به اصفهان، دفتر خطوط هوایی ترکیه موسوم به ترکیش‌ایرلاین را افتتاح کرد.
تشکیل کمیسیون اقتصادی مشترک تهران و آنکارا
گفتنی است وزرای خارجه دو طرف تصمیمات اتخاذشده رؤسای جمهور دو کشور را پیگیری کردند. گفتنی است دکترروحانی و رجب طیب‌اردوغان اخیرا در حاشیه پنجمین کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا) در شهر دوشنبه تاجیکستان، با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کرده بودند. همچنین، موضوعات مختلفی ازجمله تجارت با پول ملی، افزایش حجم تجارت دوجانبه، مسائل مربوط به کنسولگری و حمل‌و‌نقل و بسیاری از موضوعات دیگر بین آنکارا و تهران بررسی و سپس، سند همکاری‌های سیاسی وزارتخانه‌های امورخارجه دو کشور نیز امضا شد.
دعوت از عراق برای نشست سه جانبه
افزون‌براین، طرفین بر مشورت و گردهم‌آمدن هر 6 ماه یک‌بار تأکید و عنوان کردند مکانیسم‌های دوجانبه به سه‌جانبه تبدیل شود و ساز‌وکارهایی هم با عراق شکل بگیرد. گفتنی است ایران و ترکیه با هدف‌گذاری 30میلیارد دلاری روابط اقتصادی، روابط تجاری گسترده‌ای با‌هم دارند که با‌توجه‌به معاملات نفت‌و‌گاز، پیش‌بینی می‌شود این هدف‌گذاری محقق‌شدنی باشد. حجم روابط اقتصادی دو کشور اکنون حدود یک‌سوم این رقم تعیین شده است؛ ولی دو طرف عزم خود را برای توسعه مناسبات و دستیابی به این هدف را جزم کرده‌اند.
البته، باید پذیرفت سطح تعاملات اقتصادی و تجاری ایران و ترکیه در‌مقایسه‌با ظرفیت‌های موجود، نیازمند تلاش و فعالیت بیش‌از‌پیش است و دو کشور علاوه‌بر اشتراک‌های فرهنگی و تاریخی، در سازمان‌های منطقه‌ای ازجمله «اکو»، «دی8»و« ای.سی.او» عضو هستند که این موضوع با بهره‌برداری از ظرفیت‌های دو کشور، به تقویت هر‌چه‌بیشتر روابط ایران و ترکیه کمک می‌کند. گفته می‌شود حجم تجارت ایران و ترکیه در سال 98، حداکثر 12میلیارد دلار عنوان شده که این میزان در سال گذشته، 11میلیارد دلار بوده است.
سفر زودهنگام واعظی و اردکانی به ترکیه
گفتنی است وزرای خارجه ایران و ترکیه از فروردین سال جاری تاکنون، سه‌بار با یکدیگر دیدار کرده‌اند. دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، برای شرکت در نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی، اول فروردین امسال عازم ترکیه شد. این نشست فوق‌العاده به‌دنبال کشتار وحشیانه مسلمانان در نیوزیلند برگزار شد؛ آنجا که دکترظریف در تماس با مولود چاووش‌اوغلو پیشنهاد برگزاری نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی را ارائه کرد که ریاست دوره‌ای آن برعهده ترکیه است. این نشست جمعه دوم فروردین در استانبول برگزار شد. همچنین، وزرای خارجه دو کشور 11اردیبهشت سال جاری در حاشیه شانزدهمین نشست مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا (ACD) با یکدیگر
دیدار کردند.
گفته می‌شود در آینده‌ای نزدیک، کمیسیون اقتصادی مشترک (KEK) بین ترکیه و ایران برگزار خواهد شد و هفته‌های آتی آقای محمود واعظی، رییس دفتر رییس‌جمهوری کشورمان و رضا اردکانی، وزیر نیروی ایران، به ترکیه سفر خواهند کرد.