بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
فورچون: ترامپ رفتنی است؟
k ٢.٦
٠
دنیای اقتصاد / متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
کالوین وودوارد- فورچون| ماه تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باقی مانده و مبارزات انتخاباتی نامزدها تقریبا آغاز شده است. ترامپ که خود را در مشکلات مختلف محصور می‌بیند، تلاش می‌کند به شیوه‌های معمول آرای رای‌دهندگان را به خود جلب کند. لاف زدن درباره دستاوردهای اقتصادی و گله‌گذاری از سیستم انتخاباتی که به ادعای او علیه جمهوری‌خواهان است برخی از این روش‌هاست. او تاکید کرده که سیستم انتخاباتی که بر آرای الکترال کالج استوار است در انتخابات به دموکرات‌ها مزیت بزرگ می‌دهد و سبب می‌شود جمهوری‌خواهان برای پیروز شدن با موانع مختلف مواجه باشند.
این ادعا کاملا اشتباه است. اگر چه او انتخابات سال 2016 آمریکا را پر تقلب و علیه خود توصیف کرد اما اگر سیستم الکترال کالج نبود هرگز به کاخ سفید راه پیدا نمی‌کرد. در این سیستم آرای مردم در شهرها و روستاهای مختلف که معمولا طرفدار جمهوری‌خواهان هستند بیش از آرای مردم ساکن در ایالت‌ها و شهرهای بزرگ از جمله نیویورک و کالیفرنیا بر نتیجه انتخابات اثر می‌گذارد. ترامپ همچنین اخیرا به موفقیت‌های اقتصادی خود اشاره کرده و گفته است بهترین دوران اقتصاد آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری او بوده است. این ادعا نیز اشتباه است. از دید ترامپ تغییر شرایط در ایران، پیشرفت برنامه ساخت دیوار در مرز مکزیک و آمریکا، کاهش مالیات‌ها، کاهش تعداد سربازان آمریکایی خارج از خاک این کشور و توافق قریب‌الوقوع با چین بر سر مسائل تجاری همگی به معنای موفقیت او هستند و تضمین می‌کنند در انتخابات سال آینده آمریکا پیروز خواهد شد. تمامی این فرضیات یا کاملا اشتباه هستند یا عمدتا اشتباه. در ادامه به برخی ادعاهای ترامپ و واقعیت‌ها در هر مورد اشاره می‌کنیم.
نخستین مورد به سیستم الکترال کالج مربوط است. ترامپ برای توصیف علت عقب بودن از نامزدهای دموکرات در نظرسنجی‌ها گفته است: «همیشه پیروزی در انتخابات برای جمهوری‌خواهان دشوار بوده است، زیرا سیستم الکترال کالج به نفع دموکرات‌ها است. این یک مزیت بزرگ است که پیروزی جمهوری‌خواهان را دشوارتر می‌کند.» اما واقعیت این است که سیستم منحصربه‌فرد الکترال کالج که در آمریکا برای انتخاب ریاست‌جمهوری از آن استفاده می‌شود یک دلیل مهم پیروزی او در انتخابات سال 2016 است. چهار نامزد در تاریخ انتخابات آمریکا از جمله ال گور در سال 2000 اکثر آرای مردم را کسب کردند اما به دلیل مبنا بودن سیستم الکترال کالج، از راهیابی به کاخ سفید بازماندند و هر چهار نفر دموکرات بودند. در انتخابات سال 2016 تعداد آرای هیلاری کلینتون از حزب دموکرات، حدود 3 میلیون بیش از آرای ترامپ بود. اما او در انتخابات شکست خورد و علت آن بالاتر بودن تعداد آرای الکترال ترامپ بود. ترامپ در ایالت‌های کم‌جمعیت‌تر نظیر میشیگان و ویسکانسین آرای بیشتری کسب کرده بود و در سیستم الکترال کالج، یک رای در ایالت‌های کوچک‌تر بیش از یک رای در ایالت‌های بزرگ بر نتیجه انتخابات اثر دارد. انتقادهای زیادی به این سیستم شده، اما فعلا مبنای انتخابات ریاست‌جمهوری در آمریکا هم این سیستم است.
از سوی دیگر ترامپ در حوزه اقتصاد و مالیات ادعا می‌کند از تمامی روسای جمهوری دیگر آمریکا بهتر عمل کرده و وضعیت اقتصاد آمریکا بهترین وضعیت در تاریخ این کشور است. واقعیت این است که وضعیت اقتصاد خوب است، اما نه درباره تداوم این وضعیت اطمینان وجود دارد و نه وضعیت کنونی بهترین وضعیت تاریخ آمریکاست. از سوی دیگر ترامپ رونقی را که از دوران ریاست‌جمهوری اوباما آغاز شده حاصل تصمیم‌ها و اقدامات خود می‌داند. در سه ماه نخست سال جاری میلادی رشد اقتصاد آمریکا در مقیاس سالانه 2/ 3 درصد بود. اما پیش‌بینی شده نرخ رشد در سه ماه کنونی و چند فصل آینده کاهش خواهد یافت. اواخر دهه 1990، رشد اقتصاد برای چهار سال پیاپی بالاتر از 4 درصد بود. حتی در سال 1984 نرخ رشد اقتصاد آمریکا به بالاتر از 7 درصد رسیده بود. سال پیش با آنکه هنوز آثار تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا نمایان نشده بود اقتصاد آمریکا حدود 3 درصد رشد کرد؛ یعنی رقمی که در سال 2015 مشاهده شد. در سه ماه کنونی و چند فصل آینده شرایط اقتصاد آمریکا به دلایل مختلف بدتر از قبل خواهد بود و برخی تحلیلگران نسبت به بروز رکود در سال آینده هشدار داده‌اند. اثرات تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین به تدریج افزایش می‌یابد، مگر آنکه سال آینده تنشی وجود نداشته باشد، یعنی دو کشور به توافق رسیده باشند.
در حوزه سطح دستمزدها ترامپ می‌گوید دستمزدها با بالاترین سرعت در حال افزایش است اما واقعیت این است که روند افزایش سطح دستمزدها از قبل از استقرار او در کاخ سفید آغاز شده و نیز بخشی از رشد دستمزد حاصل تصویب قانون حداقل دستمزد در سطح ایالتی و محلی است. دولت ترامپ با افزایش حداقل دستمزد در سطح فدرال مخالفت کرده است. با توجه به آنکه نرخ بیکاری در سطح 6/ 3 درصد یعنی پایین‌ترین میزان از سال 1969 قرار دارد، کارفرماها برای یافتن نیروی کار با مشکل مواجه هستند و مجبورند دستمزدهای بالاتر پیشنهاد دهند. به رغم تمام صحبت‌هایی که درباره خودکار کردن کارها و استفاده از روبات‌ها می‌شود، رستوران‌ها، انبارها و فروشگاه‌های خرده‌فروشی به نیروی کار نیازمند هستند در نتیجه دستمزد نیروی کار ساده بالا برده شده است. در ماه آوریل دستمزد نیروی کار ساده 4/ 4 درصد نسبت به سال قبل بالاتر بود؛ البته افزایش دستمزد کارگران کمتر از افزایش دستمزد نیروی کار در بخش خدمات بوده است.
موضوع بعدی که ترامپ به آن اشاره می‌کند کاهش مالیات بر زمین است که مالیات بر مرگ هم نامیده می‌شود. ترامپ می‌گوید پس از مرگ کشاورزان، فرزندان آنها مجبور بودند، وام‌هایی از بانک‌ها بگیرند تا مالیات‌ها را پرداخت کنند و در اغلب موارد زمین پدری را از دست می‌دادند. اما واقعیت این است که هنوز هم مالیات بر زمین وجود دارد. مزارع کوچک‌تر از این مالیات معاف شده‌اند که حاصل تغییر قانون کنگره در سال 2017 است. اما حتی قبل از تصویب این قانون تعداد بسیار کمی از مزارع مشمول مالیات بودند.
در هر حال ترامپ در نخستین سخنرانی انتخاباتی خود که هفته گذشته در فلوریدا انجام شد تلاش کرد اقدامات دموکرات‌ها را محکوم کرده و بر موفقیت‌های خود در دو سال و نیم گذشته تاکید کند. اما آنچه در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده اهمیت دارد وضعیت اقتصادی و سیاسی آمریکا در آن زمان در داخل و خارج این کشور است. ترامپ در خارج آمریکا اقداماتی نظیر اعمال تعرفه بر کالاهای صادراتی چین انجام داده که تبعات آن بلندمدت است. همچنین اگر توافقی حاصل نشود شرایط به زیان ترامپ خواهد بود. به همین دلیل چین همزمان با اتخاذ تدابیر حمایتی برای خنثی کردن اقدامات ترامپ، به وقت‌کشی روی آورده است. در نهایت ترامپ مجبور خواهد بود با چین به توافق برسد؛ توافقی که همه خواسته‌هایش را تامین نمی‌کند. از پیش جنگ تعرفه‌ها اثرات زیانباری بر برخی شاخص‌های اقتصادی آمریکا داشته و از نرخ رشد اقتصادی این کشور کاسته است. البته ترامپ به اقدام بانک مرکزی آمریکا در حمایت از اقتصاد امیدوار است. اما اگر تنش‌های تجاری ادامه یابد یا خیلی دیر از بین برود اقدام بانک مرکزی نیز برای جلوگیری از رکود کافی نخواهد بود.