بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
رهاسازی بولتون و پمپئو پس از 3 روز
١٩٤
٠
روزنامه جوان / متن پیش رو در جوان منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
ظاهراً رئیس‌جمهور امریکا حدود 70 ساعت هرگونه موضع‌گیری جان بولتون، مشاور امنیت ملی و مایک پمپئو، وزیرخارجه خود را ممنوع کرده بود؛ سکوتی که روز شنبه بعد از سه روز شکسته شد. جان بولتون به ایران هشدار داده که «دوراندیشی و احتیاط» را با ضعف امریکا اشتباه نگیرد و مایک پمپئو نیز بلافاصله به نقشه‌های چند روز اخیر محمدجواد ظریف جواب داده و گفته است: «اینکه وزیر خارجه ظریف با یک نقشه دستی بخواهد این واقعیت را رد کند، اعتباری ندارد.»
روز شنبه سومین روزی بود که بعد از سقوط پهپاد آرکیو 4 سی امریکا در آب‌های سرزمینی ایران می‌گذشت. در حالی که طی این سه روز، ترامپ یک‌تنه از طریق توئیت و مصاحبه مطبوعاتی و رسانه‌ای، در مورد سقوط پهپاد امریکایی موضع‌گیری می‌کرد، هیچ اظهارنظری در این باره از جان بولتون و مایک پمپئو در رسانه‌ها ثبت نشده است. روند معمول این است که وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی امریکا در شرایط حساسی مانند سرنگونی یک دارایی جاسوسی امریکا، نقشی کلیدی در دیپلماسی برعهده می‌گیرند، ولی دست‌کم تا عصر شنبه، پمپئو و بولتون هیچ موضعی درباره حمله ایران به پهپاد آرکیو 4 سی ابراز نکرده‌اند. این وضعیت البته از شامگاه روز شنبه شاهد تغییر نسبی بود، زمانی که جان بولتون راهی سرزمین‌های اشغالی شد و بعد از سه روز سکوتی که احتمالاً دونالد ترامپ به او تحمیل کرده بود و بعد از ملاقات با نتانیاهو به ایران هشدار داد که «دوراندیشی و احتیاط» امریکا را با ضعف این کشور اشتباه نگیرد. بولتون همچنین در بیت‌المقدس گفته که «هیچ‌کس به آن‌ها (ایرانی‌ها) مجوز شکار در خاورمیانه نداده است». مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا نیز در اولین موضع‌گیری بعد از سرنگونی پهپاد امریکایی، به آنچه که او «نقشه‌های دستی ظریف» خوانده اشاره کرده و گفته «اینکه وزیرخارجه ظریف با یک نقشه دستی بخواهد این واقعیت را رد کند، اعتباری ندارد. این دومین باری است که طی چند هفته اخیر ایران هواپیما‌های بدون سرنشین ما را هدف قرار می‌دهد.» در حالی که محمدجواد ظریف، اولین بار روز پنج شنبه در توئیتی، ادعای واشنگتن درباره هدف قرار گرفتن پهپاد آرکیو 4 سی بر فراز آب‌های بین‌المللی را زیر سؤال برد و روز جمعه در این باره نقشه منتشر کرد، واکنش پمپئو به آنچه که «نقشه‌های دستی ظریف» خوانده، با حدود یک تا دو روز تأخیر انجام شده است، موضوعی که فرضیه سکوت اجباری ترامپ به پمپئو و بولتون را تقویت کرده است.
ترامپ: بولتون قطعاً یک باز است
روزنامه وال‌استریت‌ژورنال از قول منابع خود نوشته که ترامپ در یک مکالمه خصوصی درباره مشاورانش گفته است: «این‌ها می‌خواهند مرا به سوی جنگ ببرند. این خیلی منزجرکننده است... ما احتیاج به جنگ دیگری نداریم.» او روز شنبه اختلاف میان مشاورانش بر سر حمله نظامی به ایران را هم تأیید کرد و کسانی را ستود که خواهان احتیاط بیشتر برای انجام چنین حملاتی شده بود. روزنامه واشنگتن‌پست روز شنبه در گزارشی روایی، پشت پرده بحث‌های کاخ سفید درباره حمله احتمالی به ایران را فاش کرده و هرچند ادعا می‌کند که ترامپ شخصاً از لزوم پاسخ نظامی به سقوط پهپاد حمایت می‌کرده، ولی در آخر کار از این کار منصرف شده است.
واشنگتن‌پست نیز در روایتی مشابه وال‌استریت‌ژورنال گزارش کرده که ترامپ بعد از منصرف شدن از اقدام نظامی به مشاورانش گفته از اینکه در مسیر حمله نظامی گام برنداشته خوشحال است؛ موضعی که ترامپ روز شنبه در میان خبرنگاران چیزی نزدیک به آن را ابراز کرد و گفت که «اگر به ایران حمله می‌کردم همه می‌گفتند من جنگ طلب هستم، ولی حالا می‌گویند که من کبوترم، اما اگر واقعیت را بخواهید، من هیچ کدام نیستم.» او دیروز هم در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی‌نیوز در پاسخ به این سؤال که آیا گروهی از مشاوران او می‌خواهند وی را وارد جنگ کنند، جان بولتون را یک جنگ‌طلب توصیف کرد و گفت: «من دو گروه آدم دارم. بله، جان بولتون قطعا ًیک شاهین (لقب جنگ‌طلب‌ها) است. اگر با او بود، در آن واحد با کل دنیا می‌جنگید. خوب، اما مهم نیست، چون من دو طرف را دارم.»
ترامپ به بولتون نیاز دارد
شروع موضع‌گیری‌های مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه امریکا از عصر شنبه، منعکس‌کننده نیاز کاخ سفید به پرکردن خلأ دیپلماسی در شرایطی است که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا بعد از 72 ساعت دیپلماسی یک تنه بیش از هر چیز دیگری به آن احساس نیاز می‌کند. در شرایطی که ترامپ همواره عقب‌نشینی باراک اوباما از اقدام نظامی علیه سوریه را به باد انتقاد گرفته، منابع امریکایی حالا بیش از هر موقع دیگری با مقایسه ترامپ با اوباما، او را تحت فشار گذاشته‌اند. نیویورک‌تایمز نوشته که ترامپ شبیه به یک رهبر جنگ‌طلب پرخاشگر صحبت می‌کند، اما در عمل شبیه یک فرد صلح‌طلب انزواگرا رفتار کرده است. این روزنامه نوشته است: «ترامپ دشمنان امریکا را تهدید می‌کند که با آتش و خشم مواجه خواهند شد، اما همزمان تلاش می‌کند کشورش را وارد جنگ‌های خارجی نکند. او بار‌ها دولت‌های قبل را به خاطر مداخله نظامی در کشور‌های خارجی سرزنش کرده بود.»
‌پولیتیکو هم در یک یادداشت ضمن انتقاد از مواضع رئیس‌جمهور امریکا در قبال ایران هشدار داد: «عقب‌نشینی ترامپ در قبال ایران از او یک غول بی‌خاصیت و مفلوک ساخته است.»
ظاهراً لحن گزنده این انتقادهاست که باعث شده ترامپ بیش از هر موقع دیگری، به وجود کسانی مانند جان بولتون احساس نیاز پیدا کند. رئیس‌جمهور امریکا هرچند شنبه شب با گفتن اینکه «هرگز حمله به ایران را به‌صورت کامل لغو نکرده‌ام، من فقط اجرای آن را در زمان کنونی متوقف کردم»، تلاش کرد فشار‌ها را بر خود و کل امریکا کاهش دهد، ولی شواهد و قرائن نشان می‌دهد کاخ سفید تلاش دارد نشان دهد با جایگزین‌های دیگری، سقوط پهپاد خود را تلافی خواهد کرد. ترامپ در پیامی در توئیتر نوشته که تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال می‌شود و تأکید کرده که ایران نمی‌تواند تسلیحات اتمی داشته باشد! برایان هوک، نماینده ویژه امریکا در امور ایران نیز گفته که واشنگتن تا رسیدن به توافق مدنظر خود با ایران به فشار‌های اقتصادی ادامه می‌دهد. علاوه بر این، منابع خبری از جمله روزنامه واشنگتن‌پست با استناد به منابع اطلاعاتی خود خبر دادند که دونالد ترامپ اجازه اجرای عملیات‌های سایبری تهاجمی به سیستم‌های کامپیوتری ایران را که برای هدایت پرتاب موشکی استفاده می‌شوند، صادر کرده است.