بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
چرا باید نگران فراگیر شدن سیستم‌های تشخیص چهره باشیم؟
٠
٠
دیجیاتو / تکنولوژی آنقدر با شتاب پیش می رود که گاهی متوجه نیستیم می تواند علیه ما هم استفاده شود. یکی از این تکنولوژی ها، سیستم تشخیص چهره است. شرکت های بزرگ دنیای فناوری سیستم های تشخیص چهره را ساخته و در اختیار دولتمردان قرار می دهند. ولی آیا از ریسک استفاده از آن باخبرید؟
این سیستم صدای افراد و نهادهایی که به فکر مردم هستند را هم درآورده و عده زیادی خواستار عدم به کارگیری آن ها شده اند. در ادامه دلایل نگرانی مردم از سیستم های تشخیص چهره را می خوانیم.
تشخیص چهره ذاتاً ترسناک است
اولین و مهمترین دلیل عدم رضایت مردم از سیستم تشخیص چهره، ناخوشایند بودن آن است. بسیاری از افراد از رصد شدن خود توسط دولت ها ناراضی هستند. در این بین شرکت هایی نظیر آمازون با فناوری تشخیص چهره خود به نام «Amazon Rekognition» تنها اوضاع را بدتر کرده و ما را به سمت یک ویران شهر یا دیستوپیا پیش می برند.
از فناوری تشخیص چهره آمازون توسط پلیس امریکا برای اسکن کردن چهره مردم در اماکن عمومی استفاده می شود. سپس صورت های اسکن شده با چهره های موجود در دیتابیس پلیس تطبیق داده می شوند. تا چند سال پیش چنین چیزی را در فیلم های عملی-تخیلی می دیدیم اما امروزه این کار در آمریکا در حال انجام شدن است. به همین دلیل بسیاری از مردم از اسکن شدن چهره خود ناراضی بوده و خواهان خاتمه آن هستند.
بدون رضایت افراد انجام می شود
یکی دیگر از نگرانی هایی که پیرامون سیستم های تشخیص چهره وجود دارد، عدم اطلاع مردم از وجود و به کارگیری آن هاست. البته بی خبری از نحوه به کارگیری اطلاعات اتفاق تازه ای در دنیای فناوری نیست، چون اطلاعاتی که در اینترنت وارد می کنیم کم و بیش برای اهداف دیگری هم استفاده می شوند.
اما اوضاع در مورد چهره فرق می کند. اوایل سال 2019 شرکت IBM از تصاویر سایت فلیکر برای تقویت هوش مصنوعی سیستم تشخیص چهره خود استفاده کرده بود اما مسئله مهم این است که IBM این کار را بدون رضایت افراد موجود در عکس ها انجام داد.
اداره حفاظت مرزی آمریکا نیز از چهره افرادی که به فرودگاه ها رفت و آمد می کنند عکس گرفته و از آن ها برای سیستم تشخیص چهره خود استفاده می کند. اتفاق بدتر دزدیده شدن تصاویر مردم از دیتابیس این اداره بود و مردم را بیش از پیش نگران کرد.
همیشه به درستی کار نمی کنند
با اینکه مبنای کارکرد سیستم تشخیص چهره تصاویر حقیقی افراد است ولی باز هم همیشه به درستی کار نمی کند. سال 2018 «اتحادیه آزادی های شهروندی آمریکا» (ACLU) تحقیقی انجام داد که نشان می داد سیستم تشخیص چهره آمازون به غلط افراد سیاه پوست را با عکس بازداشت (Mug Shot) مظنونین پلیس اشتباه گرفته است. تعداد بسیار زیادی از افرادی که به اشتباه توسط سیستم مظنون تشخیص داده شده بودند رنگین پوست بودند.
این تحقیق نگرانی دیگری را نیز در مورد سیستم های تشخیص چهره برملا ساخت و آن درست کار کردن آن ها فقط برای افراد سفید پوست بود. سیستم تشخیص چهره حتی بحث های نژادپرستانه را هم به راه انداخت و مردم سازندگان آن را به نژادپرستی متهم کردند.
قوانین استفاده از آن شفاف نیستند
علاوه بر مشکلات ذکر شده، سیستم های تشخیص چهره یک مشکل بزرگ دیگر هم دارند و آن فقدان قوانین شفاف برای به کارگیری آنهاست. چون این تکنولوژی جدید و در حال توسعه است، دولت ها هنوز قانون جامع و کاملی برای آن وضع نکرده اند. البته حتی با وجود وضع قانون هم نمی توان چندان به استفاده صحیح از آن امیدوار بود، چون درصد زیادی از مردم به دولتمردان و نهادهای امنیتی اطمینان ندارند.
با وجود نکات منفی متعدد، سیستم های تشخیص چهره دارای نکات مثبت هم هستند. یکی از کاربردی ترین موارد استفاده از سیستم تشخیص چهره، باز کردن قفل تلفن های هوشمند است. همچنین می توان در مکان مناسب از آنها استفاده درست کرد. مثلاً در یک نمونه دولت چین توانست به کمک تشخیص چهره مجرمی را از میان 50 هزار نفر شناسایی کند. شرکت ایرفرانس نیز به دنبال جایگزین کردن بلیط با سیستم تشخیص چهره است.