بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
همان شغال
١٠
٠
وطن امروز / متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
جو بایدن، مطرح‌ترین نامزد حزب دموکرات ها در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آمریکا در تازه‌ترین نطق‌ انتخاباتی خود از بازگشت مشروط ایالات متحده به برجام در صورت پیروزی در انتخابات سخن گفت. بایدن گفت در صورتی که ایران به پایبندی به برجام «بازگردد» او هم آمریکا را مجدداً به این توافق بازخواهد گرداند اما توافق را «تقویت» و برخی مفاد آن را «تمدید» خواهد کرد. بایدن که در آخرین نظرسنجی‌ها در رتبه اول نامزدهای دموکرات قرار دارد، همچنین وعده داد با همکاری متحدان آمریکا نسبت به گسترش برجام اقدام خواهد کرد. معاون پیشین ریاست‌جمهوری آمریکا در واقع با اشاره صریح به کافی نبودن ابعاد فعلی برجام تاکید کرد که همزمان باید به طور موثرتری ایران را به عقب‌نشینی از آنچه او اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه خواند، وادار کرد.
بایدن در نطق انتخاباتی‌‌‌‌اش گفت: اگر تهران بازهم به برجام پایبند باشد من به این توافق باز خواهم گشت و با متحدانمان برای «تقویت» و «توسعه» این توافق اقدام خواهیم کرد، در عین حال به طور موثر علیه فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ‌ایران در منطقه برخورد می‌کنیم و شرکای ما نیز در کنار ما خواهند بود. بایدن چند روز قبل هم در بخشی از برنامه‌های خود که روی وب‌سایتش قرار داده، گفته در صورت بازگشت به برجام، توافق را «تقویت» کرده و برخی مفاد آن را «تمدید» خواهد کرد. هدف از این گفته بایدن مبنی برتمدید برخی مفاد همان بند موسوم به غروب برجام است که فعالیت‌‌های هسته‌ای ایران را تا سال 2025 محدود می‌کند و به نظر می‌رسد بایدن در پی تمدید سقف زمانی این محدودیت است.
این راهبرد، بایدن را به‌رغم اختلافات گسترده با رقیب جمهوری‌خواهش، دونالد ترامپ، دست‌کم درباره مقابله با ایران، همراه و هم‌راستا نشان می‌دهد. راهکاری که جو بایدن درباره برجام مطرح کرده بی‌کم و کاست همان نقطه مدنظر ترامپ درباره تکمیل برجام است. رئیس‌جمهور آمریکا 18 اردیبهشت‌‌ماه سال گذشته در مقابل دوربین‌‌های تلویزیونی گفت: درحالی که ما از توافق هسته‌ای با ایران خارج می‌شویم، با همپیمانان‌مان کار خواهیم کرد تا راه‌حلی واقعی، جامع و درازمدت برای تهدید اتمی ایران پیدا کنیم. این دربرگیرنده تلاش‌هایی برای از بین بردن تهدید برنامه موشک بالستیک ایران و مسدود کردن فعالیت‌های مخربش در سراسر خاورمیانه خواهد بود. برنامه ترامپ پس از خروج یک‌طرفه از برجام این بود که مسؤولان ایران پای میز مذاکره‌ای جدید یعنی برجام گسترده‌تری خواهند آمد؛ توافقی که محدودیت‌‌ فعالیت هسته‌ای ایران تا سال 2025 است مادام‌العمر می‌کند و فعالیت‌‌های موشکی و منطقه‌ای ایران هم ضمیمه آن می‌شود. ترامپ در این زمینه گفت: واقعیت این است که آنها (دولت ایران) عقد قرارداد جدید و درازمدتی را که به همه ایران و مردم ایران سود برساند، خواهند خواست. وقتی که بخواهند، من بر‌ای مذاکره آماده و مایل هستم. پیش از ترامپ هم امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه از لزوم افزودن ضمایمی به برجام برای تکمیل آن سخن گفته و تاکید کرده بود باید درباره برنامه موشکی ایران، اقدامات این کشور در منطقه و نیز تضمین بلندمدت عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای مذاکرات جدیدی انجام شود که به طرح چهارستونی برجام یا توافق مکمل معروف شد.
بایدن در راه ترامپ!
اعلام راهبرد برجامی جو بایدن از آنجایی اهمیت مضاعف پیدا می‌کند که بدانیم او معاون رئیس‌جمهور در دولت اوباما بوده است؛ دولتی که معمار توافق هسته‌ای با ایران بوده و برجام در طول آن دوره شکل گرفته است. در چنین شرایطی که معاون اوباما و حامی سرسخت برجام باید از بازگشت بدون قید و شرط به توافق هسته‌ای و انجام تعهدات این کشور حمایت کند، وی از تکمیل و گسترش برجام که دقیقا همان راهبرد ترامپ است سخن به میان می‌آورد. این مطلب به وضوح نشان‌دهنده قدم گذاردن در مسیری است که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان کوچک‌ترین اختلاف‌نظری درباره آن ندارند و اختلافات جزئی این دو حزب در آمریکا به انتخاب روش‌ها جهت دستیابی به هدف که همان تعطیلی کامل برنامه هسته‌ای ایران است بازمی‌گردد. به عنوان مثال، جان کری، وزیر پیشین خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده آمریکا در برجام، چندی پیش در مصاحبه‌ای گفت: باید به ترامپ مشاوره می‌دادند که چگونه از برجام خارج شود. بهتر بود ترامپ پس از برجام، به ایرانی‌ها پیشنهاد مذاکرات موشکی و منطقه‌ای می‌داد و اگر رد کردند، از برجام خارج می‌شد. اشتباه ترامپ این بود که اول خارج شد و بعد تقاضای مذاکره کرد. کری در تشریح راهکارش افزود: ما در مذاکرات برجام تحریم‌‌های حقوق بشری را حفظ کردیم، تحریم‌‌های آزمایش موشکی را حفظ کردیم، تحریم‌ها علیه انتقال سلاح به یمن را حفظ کردیم و ما این تحریم‌ها را حتی در زمانی که در حال مذاکره درباره برجام بودیم افزایش دادیم اما ما معتقدیم ایران بدون مسیری برای دستیابی به سلاح هسته‌ای در شرایط بهتری برای مذاکره درباره سایر مسائل است و نظریه ما درباره این پرونده این بود که وقتی شما به برجام رسیدید سپس تمام آن مسائل دیگر را روی میز قرار دهید، بنابراین شما برجام را در جای خود نگه می‌دارید و به ایرانی‌ها می‌گویید ما به شما گفتیم باید این مسائل را متوقف کنید. همه اینها در شرایطی است که دولت روحانی دست‌کم تا سال گذشته با تفکیک بین آمریکای خوب و آمریکای بد و همچنین استثنا کردن ترامپ به عنوان یک پدیده عجیب و غریب، امید زیادی به انتخابات پیش‌روی آمریکا و پیروزی دموکرات‌ها در آن کارزار بسته بود تا بلکه به این وسیله برجام دوباره احیا شود. این گزاره تا جایی پیش رفت که مجید تخت‌روانچی، معاون وقت سیاسی دفتر رئیس‌جمهور در گفت‌وگویی از پیگیری برجام توسط رئیس‌جمهور بعدی آمریکا خبر داده بود. عضو تیم مذاکره‌کننده برجام در مصاحبه‌ای گفت: «آنچه مهم است و اعتقاد ما این است که برجام تعهد آمریکا است، ممکن است رئیس‌جمهور دیگری سال 2020 بیاید؛ چه دموکرات باشد چه جمهوری‌خواه و این تعهد انجام شود. برجام مطالبه ایران و یک مطالبه بین‌المللی است که آن را در صورت باقی ماندن برجام در دوران ریاست‌جمهوری بعدی آمریکا نیز پیگیری می‌کنیم!»