بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
اردن از ترس بولتون علیه ایران خوش خدمتی می کند
١٩
٠
دیپلماسی ایرانی / متن پیش رو در دیپلماسی ایرانی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
اردن حتی تحت فشار امریکا از پذیرفتن سفیر پیشنهادی ایران سرباز می زند و حاضر نیست برای عادی سازی روابط با تهران اقدامی انجام دهد. این رفتارهای امان در حالی است که ایران تاکنون اقدامی ضد اردن انجام نداده و هیچ گاه بابت فضای گسترده ای که این کشور در اختیار عناصر ضدایرانی قرار داده، اقدامی تلافی جویانه نکرده است.
در حالی که کشورهای عربی تلاش دارند از شدت تنش ها در منطقه بکاهند و وارد فاز گفت وگوهای مستقیم با ایران شده اند، و حتی کشوری مثل امارات متحده عربی که راه تخاصم را پیموده بود، از این مسیر بازگشته و وارد مسیر تعامل شده، اردن همچنان راه دیگری را می پیماید و با وجود این که گمان می رود از امریکا و اسرائیل به شدت دلخور است اما وارد مسیر تعامل با ایران هم نشده است.
اردن کشوری کوچک با اوضاع اقتصادی بسیار سخت است که تلاش می کند گره بحران های اقتصادی خود را با کمک های مالی از ایالات متحده امریکا، اسرائیل و عربستان سعودی از سر باز کند. اگر چه در این راه تا کنون چندان موفق هم نبوده است. تورم و سوخت دو معضل بزرگ اقتصاد اردن است که از آن به شدت رنج می برد. دو عاملی که همواره دولت های این کشور را تحت فشار گذاشته و گاه و بیگاه تظاهرات اجتماعی – اقتصادی علیه دولت به راه انداخته و دولت ها را سرنگون کرده است. اقتصاد، پاشنه آشیل دولت اردن است و این موضوع سبب شده تا کشورهای مختلف به ویژه ایالات متحده امریکا دولت امان را تحت فشار بگذارند تا خواسته های خود را پیش ببرند.
امان تا کنون در برابر فشارهای امریکا دست بسته عمل کرده است. تا آن جا که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه و جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا و جرد کوشنر، داماد ترامپ و مسئول پرونده موسوم به "پرونده قرن" به امان می آیند و با تحقیر اردنی ها صرفا به آنها دستور می دهند و از آنها می خواهند دیکته های آنها را اجرا کنند. مقامات اردنی می گویند که این سه مقام امریکایی بسیار تندرو و خشن هستند و چاره ای جز تبعیت از دستورات آنها ندارند چون سرپیچی از حرف های آنها سبب می شود تا با توجه به وضعیت شکننده اردن، مشکلات عدیده ای برای کشور به وجود آید.
در موضوع معامله قرن، اردن باوجود نارضایتی که از این طرح دارد و خوب می داند منافعش در این طرح به فنا می رود و حتی احتمال دارد تمامیت ارضی اش به طور جدی مورد تهدید قرار بگیرد، اما با اکراه با آن همراهی می کند. در نشست منامه درباره معامله قرن، اردن فقط به خاطر فشار ایالات متحده حضور یافت و به طرح های ناپخته و عجیب و غریب امریکایی ها و اسرائیلی ها تن داد.
این انفعال و وادادگی سبب شده است تا اردن در پرونده ایران نیز در زمین امریکایی ها بازی کند. منابع آگاه می گویند که اردن تبدیل به جایی برای فعالیت های ضدایرانی شده تا آن جا که گروه های معاند و ضد انقلاب از جمله منافقین و پژاک در آن فعال هستند و دولت اردن جلوی هیچ کدام از فعالیت های ایذایی آنها را نمی گیرد. بسیاری از بازماندگان حزب بعث عراق از همان روز اول سقوط صدام حسین، دیکتاتور مخلوع عراق به این کشور کوچ کردند و همچنان در این کشور فعالند. اردن حتی در زمان سقوط موصل نیز به اتاق فکر دستوردهندگان بعثی داعش تبدیل شده بود. کما این که در بحران سوریه نیز یکی از اتاق های عملیات امریکایی ها و سعودی ها علیه حکومت بشار اسد در اردن بود؛ چندین عملیات خصمانه بزرگ تروریستی علیه سوریه و حکومت اسد از اردن هدایت می شد که البته اکثر قریب به اتفاق آنها شکست خوردند. در حال حاضر نیز بعثی ها از طریق اردن با منافقین ارتباط دارند که دولت امان هیچ واکنشی نسبت به این ارتباط گیری ها از خود نشان نمی دهد. همچنین منافقین از خاک اردن با اسرائیلی ها ارتباط می گیرند که در برخی مواقع سازمان امنیت اردن زمینه های این تماس را فراهم می کند.
همچنین اخباری به گوش می رسد مبنی بر این که اردن تحت فشار امریکایی ها قصد دارد اتاق فکری را علیه ایران راه اندازی کند. یکی از اقداماتی که اردن در این راه پیش گرفته نزدیک شدن به عراق با هدف دور کردن این کشور از ایران است. امریکایی ها از اردنی ها خواسته اند که تا حد ممکن نیازهای اقتصادی عراق را برآورده کنند تا این کشور بتواند از وابستگی اقتصادی اش به ایران بکاهد. برای رسیدن به این هدف آنها هم امان و هم بغداد را به شدت تحت فشار گذاشته اند. در این مسیر خصمانه اسرائیلی ها نیز نقش آفرینی دارند.
اردن حتی تحت فشار امریکا از پذیرفتن سفیر پیشنهادی ایران سرباز می زند و حاضر نیست برای عادی سازی روابط با تهران اقدامی انجام دهد. این رفتارهای امان در حالی است که ایران تاکنون اقدامی ضد اردن انجام نداده و هیچ گاه بابت فضای گسترده ای که این کشور در اختیار عناصر ضدایرانی قرار داده، اقدامی تلافی جویانه نکرده است.
امان باید درک کند ادامه رفتارهای خصمانه و ضدایرانی اش، حتی اگر با اکراه هم به آنها تن دهد، در نهایت به ضررش تمام خواهد شد. امان چشم و گوش بسته صرفا به دستورات بولتون و پمپئو و کوشنر گوش می دهد و چشمش را به روی این واقعیت بسته است که عمل کردن بدون چون و چرای دستورات امریکایی ها می تواند در نهایت به ضرر خود اردن هم تمام شود. هنوز حافظه تاریخی افکار عمومی جمعه سیاه اردن را فراموش نکرده است که امریکایی ها در آن مستقیما نقش داشتند و علیه امان فعالیت می کردند در حالی که در ظاهر خود را دوست دولت اردن نشان می دادند.