بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
روایت رسانه آمریکایی از «بازی پهپادی ایران»
٥٠٠
٠
تابناک / متن پیش رو در تابناک منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
قدرت و توان پهپادی ایران همواره یکی از توانمندی های نظامی بوده که مورد توجه ناظران و تحلیل گران نظامی جهان قرارگرفته و به عقیده بسیاری از کارشناسان امور نظامی، ایران یکی از پیشرفته ترین کشورهای جهان در زمینه هواپیماهای بدون سرنشین است.
در این رابطه، پایگاه آمریکایی «نشنال اینترست» در گزارشی تحت عنوان «بازی پهبادها»(Iran’s Game of Drones) برگرفته از سریال «game of thrones» عنوان کرده که قدرت پهپادی ایران در حال گسترش است به گونه ای که می تواند بسیاری از معادلات نظامی و امنیتی منطقه را تحت الشعاع قرار دهد. در ادامه این مطلب آمده است:
در 18 جولای یک فروند هواپیمای بدون سرنشین ایران که در حال حرکت به سمت تنگه هرمز در خلیج فارس بود که به کشتی آمریکایی در این منطقه نزدیک شد و هشدارها را نادیده گرفت.
جاناتان هافمن - سخنگوی پنتاگون - در این باره مدعی شد: یک هواپیمای بدون سرنشین در محدوده‌ای تهدیدآمیز به باکسر نزدیک شد. این ناو اقدامی تدافعی علیه این پهپاد به عمل آورد و آن را سرنگون کرد تا از تأمین امنیت باکسر و خدمه‌اش اطمینان حاصل شود.
در مقابل، سردار ابوالفضل شکارچی سخنگوی ارشد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، ادعای رئیس جمهور آمریکا و سخنگوی پنتاگون در خصوص سرنگونی پهپاد ایرانی را تکذیب و اعلام کرد: بر خلاف ادعای واهی و برخاسته از توهم ترامپ، تمامی پهپادهای متعلق به جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز از جمله پهپاد مورد نظر رئیس جمهور آمریکا پس از انجام ماموریت شناسایی و کنترل برنامه ریزی شده به سلامت به پایگاههای خود بازگشته‌اند و هیچگونه گزارشی دال بر مقابله عملیاتی ناو یواس‌اس باکسر آمریکایی گزارش نشده است.
همزمان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز ویدئوی از رصد کشتی باکسر توسط پهباد ایرانی را منتشر کرد و در این ویدئو اگرچه هیچ شواهدی دال بر هدف قرار گرفتن پهباد ایرانی توسط کشتی ایران مشاهده نشد. اما ضبط تصاویر از کشتی آمریکایی حاکی از نقش فزاینده هواپیماهای بدون سرنشین ایران در قدرت نامتقارن این کشور است.
این اولین بار نیست که هواپیمای بدون سرنشین ایرانی به یک کشتی آمریکایی در خلیج فارس نزدیک می شود. در ژانویه سال 2016 نیز یک هواپیمای بدون سرنشین ایرانی بر فراز یک ناو هواپیمابر آمریکایی در حال عبور از خلیج عمان به خلیج فارس پرواز کرد و همچنین از یک کشتی دریایی فرانسه عکس گرفت. اگرچه این هواپیمای بدون سرنشین تهدیدی جدی برای کشتی ها ایجاد نکرد، اما پیام مورد نظر خود را صادر کرد که ایران اکنون قادر است تمام کشتی های موجود در خلیج فارس را تحت نظر داشته باشد و در صورت تمایل خسارت وارد کند.
در مارس 2019، رزمایش بزرگ پهپاد تهاجمی - رزمی نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام «الی بیت المقدس 1» در منطقه عمومی خلیج فارس با پرواز همزمان 50 پهباد برگزار شد. این اولین بار در ایران و منطقه بود که این تعداد پهپاد همزمان در یک عملیات تهاجمی - رزمی، در فاصله بیش از هزار کیلومتر دورتر از هدف همزمان پرواز و در یک زمان مشخص با حضور روی اهداف از پیش تعیین شده آنها را با دقت بالا مورد اصابت قرار می دادند.
نکته مهم اینکه بسیاری از پهپادهای ایرانی قابلیت حمل سلاح ها و موشک هایی را دارند که می توانند از آن ها برای حمله به کشتی ها و ناوهای آمریکایی در منطقه استفاده کنند.
برنامه هواپیماهای بدون سرنشین ایران
تلاش های ایران برای ساخت هواپیماهای بدون سرنشین را می توان در دهه 1980 کشف کرد. هواپیماهای بدون سرنشین اولیه این کشور در ابتدا برای ایجاد انجام عملیات اطلاعاتی و مأموریت های نظارتی ساخته شده بودند. با این حال، با گذشت زمان تکامل یافتند و آنها وظایف دیگری را نیز شامل شدند که شامل مأموریتهای تهاجمی نیز بود. تقریباً از یک دهه قبل، گزارش هایی در مورد برنامه های ایران برای توسعه پهبادهای خود منتشر شد و ایران برنامه ریزی چند منظوره ای را بر روی پهبادهای خود انجام داد: پهپادهای شناسایی، هدفمند و مرگبار.
هواپیماهای بدون سرنشین برای ایران دارای چندین مزیت هستند که باعث می شود آنها با تفکر جنگ نامتقارن ایران سازگار باشند: به طور عمده ارزان و ایمن هستند، زیرا آنها بدون سرنشین هستند و می توانند از راه دور اداره شوند. به راحتی می توانند از مرزهای سرزمینی برای انجام مأموریت های اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی استفاده کنند و حتی می تواند حملات تهاجمی انجام دهد. علاوه بر این، هواپیماهای بدون سرنشین ایران را قادر می سازد مقداری اعتبار و پروژه قدرت ااش در خارج از مرزهای خود را ارتقا دهد. این واقعیت که پهپادها پیچیده یا گران نیستند، آنها را برای ایران بسیار جذاب می کند.
اگرچه تحریم های ایالات متحده چندین بار برنامه پهپادهای پهپاد ایران را با مشکل مواجه کرد، اما جلوی آن را نگرفت. سالها سپاه موفق به دور زدن این تحریم ها و وارد کردن اجزای اصلی لازم برای ساخت هواپیماهای بدون سرنشین از چندین کشور از جمله آلمان، فرانسه، ایالات متحده و سایر کشورها شد.
سرانجام ایرانی ها توانستند بیشتر از گذشته هواپیماهای بدون سرنشین تولید کنند، اما این روند بدون چالش نبود. سپاه با چالش های بسیاری روبرو است که بیشتر مربوط به ایجاد زیرساخت های ارتباطی کافی برای کنترل پهپادها و مسلح کردن هواپیماهای بدون سرنشین با موشک های هوا به زمین است. در پی انعقاد برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام بین دولت اوباما و ایران در سال 2015، تهران تمایل شتاب بیشتری برای توسعه بیشتر هواپیماهای بدون سرنشین خود و استقرار بیشتر آنها در منطقه نشان داد.
در یکی از آخرین اظهارات، امیر دریادار حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ایران، عنوان می کند هواپیماهای بدون سرنشین ایران هر کشتی آمریکایی را در منطقه رصدمی کنند و افزود: هواپیماهای بدون سرنشین ما دارای برد قابل توجهی هستند و هیچ محدودیتی در زیرساخت های ارتباطی ندارند. به طوری که یک بایگانی تصاویر کشتی های آمریکایی از مسافت های بسیار نزدیک ایجاد شده است.
چنین اظهاراتی حاکی از آن است که تهران توانسته است یکی از مشکلات مربوط به زیرساختهای ارتباطی را بر طرف کند.
به طور کلی، دارایی های نامتقاران ایران به شکل بی سابقه ای گسترش یافته است به طوری که این کشور همراه با در اختیار داشتن گروه های شبه نظامی و قدرت سایبری، اکنون به قدرت نامتقارن دیگری در حوزه پهپادی شکل داده است که می تواند بسیاری از معادلات نظامی در منطقه را تغییر دهد.