بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
این دعوای روحانیت نیست
٢٣٣
٠
شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
بعد از انتشار انتقادهای تند آیت‌الله محمد یزدی به آیت‌الله آملی‌لاریجانی، بسیاری در واکنش به آنچه رخ داده است، به مذمت جدال لفظی دو فقیه شورای نگهبان در رسانه‌ها پرداختند و در آخرین اظهارنظر، آیت‌الله هاشم هاشم‌زاده‌هریسی، نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری گفت: این دعوا نیز دعوای روحانیت نیست. دعوا بر سر مسائل مربوط به نظام و انقلاب است و بهتر است ما ورود پیدا نکنیم و بگذاریم خودشان مسائل را مطرح کنند. هاشم‌زاده‌هریسی با تأکید بر اینکه دخالت در این موضع و طرف‌داری از شخصی خاص باعث افتادن این یا آن در مسیری دیگر و مسائل جناحی می‌شود، اظهار کرد: من حرف هیچ‌کدام از دو طرف را نشنیده‌ام؛ اما آقای یزدی گرچه در برخی موارد نسبت به مسائل و در صورت بروز ناراحتی، به آن جواب می‌دهند؛ اما آدم معتقدی است و با اعتقادش سخن می‌گوید. وی ادامه داد: در‌حال‌حاضر درباره آقای لاریجانی حرفی می‌زند، در‌صورتی‌که برای خودش و جناحش ضرر دارد؛ اما باز هم حرف می‌زند؛ چرا؟ چون به صورت افراط و تفریطی هر وقت احساس کند باید حرفی را بزند و آن حرف لااقل به نظر خودش درست باشد (در‌صورتی‌که حتی اگر اشتباه هم باشد) آن را می‌زند.
این عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: اما طرف دیگر این‌گونه نیست. لاریجانی‌ها این‌گونه نیستند و من هم به‌طور کلی نمی‌توانم به این بحث وارد بشوم. هاشم‌زاده‌هریسی تصریح کرد: آقای یزدی آدمی است که با اعتقادش حرف می‌زند و چیزی را که حتی صحیح نیست، به زبان می‌آورد و هرکجا احساس تکلیف شرعی کند، حرف می‌زند. او در پایان با تأکید بر اینکه این دعوا بین روحانیت نیست بلکه دعوا بر سر مسائل نظام و وظایف مسئولان و کوتاهی در وظایف است، گفت: اگر دعوا، دعوای روحانیت بود می‌بایست قبلا هم پیش می‌آمد.
مراجع باید سمبل اخلاق باشند
آیت‌الله محسن غرویان نیز در گفت‌وگو با ایلنا، در واکنش به حواشی ایجاد‌شده در پی اظهارات آیت‌الله یزدی درباره رئیس پیشین قوه قضائیه و پاسخ آملی‌لاریجانی گفت: هنگامی که علما بخواهند در جامعه با یکدیگر بگوومگو داشته باشند، همدیگر را تخریب کنند، احترام همدیگر را از بین ببرند، انتقادات تندوتیز نسبت به یکدیگر عنوان و با الفاظ تهدیدآمیز لب به سخن باز کنند، مشخص است مردم چه خواهند کرد. این استاد حوزه با بیان اینکه امثال آقای یزدی و لاریجانی و بزرگان کشور باید برخی از مسائل را رعایت کنند، اظهار کرد: علمای دین باید برای مردم در احترام‌گذاری، تکریم و اخلاق الگو باشند؛ اما متأسفانه چنین اتفاقاتی ذهنیت مردم را به علما منفی می‌کند. او با تأکید بر اینکه هیچ‌کدام از این آقایان معصوم نیستند و خطاهایی هم دارند، بیان کرد: شرایط کشور و جامعه اقتضا می‌کند بزرگان و علما انتقاد‌ها را به یکدیگر علنی نکنند. غرویان خاطرنشان کرد: دستور شرع، امر‌به‌معروف و نهی‌از‌منکر این است که اگر می‌خواهید نقد و انتقاد مؤثر واقع شود، باید مخفیانه بیان شود؛ زیرا هنگامی که علنی و آشکار شود، نتیجه‌اش تحریک احساسات طرفین است و دیگر آن انتظاری که از امر‌به‌معروف داریم، برآورده نخواهد شد. وی یادآور شد: آقای لاریجانی منصوب رهبری در مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند و در قوه قضائیه نیز منصوب ایشان بودند، درحال‌حاضر چنین انتقادات تند‌و‌تیزی به او در واقع ضد احترام به ولی فقیه است. این استاد حوزه افزود: در جای دیگر می‌بینیم آقای یزدی به رئیس‌جمهور حمله می‌کند و می‌گوید شما با نظرات رهبری مخالفت می‌کنید؛ اما مشاهده می‌کنیم خود ایشان به منصوب رهبری، یعنی آقای لاریجانی می‌تازد و حمله می‌کند. خب این‌گونه رفتارها تناقض دارد و مردم اینها را متوجه می‌شوند. او تأکید کرد: این رفتارها در جامعه روحانیت و علما بی‌سابقه یا حداقل کم‌سابقه بوده است؛ در سنت سلف علمای ما و مراجع هرگز چنین رفتارهایی دیده نشده است. هیچ‌گاه ندیده‌ایم عنوان شود ما تابلوی یک مرجع را پایین می‌آوریم! غرویان ادامه داد: آقای یزدی در صحبت‌هایشان می‌گویند لازم نیست این همه آدم فقیه شوند، لازم نیست این همه آدم مرجع شوند، اینجا هم باز اشکال فنی وجود دارد؛ فقیه‌شدن یک چیز است و مرجع‌شدن چیز دیگری. ما همیشه احتیاج به فقیه داریم؛ بله هر فقیهی مرجع نیست؛ اما هر مرجعی فقیه است. وی افزود: کنارهم‌گذاشتن و منتشر‌کردن این مسائل از نظر مبانی علمی و حوزوی بسیار انتقاد‌برانگیز است و معتقدم اشتباه‌های فاحشی در صحبت‌های آقای یزدی وجود دارد.
این مدرس حوزه بیان کرد: آقای یزدی به دفاع از مرجعیت و سنت آن گفته‌اند کمیسیونی در جامعه مدرسین داریم که آنها از مرجعیت صیانت می‌کنند؛ آیا صیانت از مرجعیت است که بگوییم تابلوی او را پایین می‌آوریم؟ آیا صیانت از مرجعیت این نیست که شیوه سلف صالح حفظ شود؟ او تأکید کرد: هیچ‌گاه مرجعیت مقام حکومتی نبوده است، همیشه یک مقام معنوی، اخلاقی و علمی بوده است. مردم خودشان مرجع را انتخاب و به او اعتماد و رجوع می‌کنند. اتفاقا صیانت از مرجع این است که مرجعیت گذشته و سنتی محفوظ بماند نه اینکه با ضرب‌وزور امرونهی آن را تعیین کنیم؛ هیچ‌گاه این‌چنین نبوده است. غرویان با بیان اینکه معتقدم هرچه سریع‌تر باید این انتقادات و حملات تندوتیز بین علما، آقای لاریجانی و آقای یزدی خاتمه پیدا کند و دیگر ذهن مردم تا این حد آشفته نشود، عنوان کرد: مردم باید آرامش داشته باشند، نه اینکه بگویند خود این علما به جان هم افتاده‌اند و آرامش جامعه را نیز برهم زدند. او ادامه داد: خدای ناخواسته در ذهن مردم این به وجود می‌آید که دعوا بر سر قدرت است و سؤالاتی این‌چنین در ذهنشان پدید می‌آید. این مدرس حوزه علمیه تأکید کرد: علما باید سمبل اخلاق و تواضع و احترام باشند، باید ادبیات اخلاقی داشته باشند اما متأسفانه هرازچندگاهی این نوع کشمکش‌ها آن فضای اخلاقی و اسلامی را که باید وجود داشته باشد برهم می‌زند. مقام معظم رهبری از این موضوع بسیار ناراحت‌اند و روح امام راحل هم ناراحت است. ملت ما دینی، اخلاقی، مذهبی و بافرهنگ است. مردم توقع ندارند علما این‌چنین با یکدیگر کشمکش کنند. او در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر اینکه آیا اگر کسی از سوی رهبری منصوب شد، نباید به او انتقاد کرد، گفت: انتقاد باید صورت گیرد. ما در روایات داریم ائمه و پیشوایان مسلمان یعنی حاکمان مورد نقد و نصیحت قرار گیرند. غرویان ادامه داد: نصوح و نقد باید معنایی از سر دلسوزی باشد نه اینکه ادبیاتی به کار ببریم که خدایی ناکرده بگویند اینها دعواهای سیاسی است نه دعواهای اخلاقی و دینی. مردم می‌گویند انتقاد از روی نیت الهی نیست بلکه از روی اغراض جناحی و گروهی است. او گفت: انتقاد و نصیحت به‌جای خودش. در نظام، ما می‌توانیم هرکسی را نقد کنیم اما ادبیات باید نشان‌دهنده این باشد که از سر اخلاق دلسوزی است نه از سر غرض‌ورزی‌های سیاسی و شخصی که صورت خوبی ندارد.
براساس این گزارش، دعوای بین دو رئیس قوه قضائیه پیشین و توهین‌ها و اتهام‌زنی‌های رخ‌داده سبب گمانه‌زنی‌های مختلفی در پاسخ به این پرسش که (دلیل این اتهام‌زنی‌ها و درگیری‌ها چیست؟) شده است. برخی آن را جنگ قدرت و برخی اختلاف طلبگی و برخی دیگر سوءتفاهم و سوءبرداشت از وقایع و شایعه‌های منتشر‌شده در فضای مجازی می‌دانند اما آنچه مهم است و نباید فراموش کرد این است که اتهام‌زنی‌های اخیر باعث رواج بی‌اعتمادی در جامعه شده است و ادامه چنین رفتارهایی نتیجه مبارکی در پی نخواهد داشت و اگر ادامه یابد ممکن است نتایج نامطلوبی در اذهان عمومی به‌دنبال داشته باشد.