بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
خطر بیخ گوش انتخابات
k ٤.٩
١٩
ابتکار / متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
انتخابات اسفندماه 98 می‌تواند به گونه‌ای امتحان و محکی برای احزاب و جریان‌های سیاسی از سوی مردم محسوب شود. به همین خاطر اکثرا تاکید دارند که انتخابات امسال یکی از متفاوت‌ترین انتخابات سراسری ایران طی این چند سال خواهد بود. دولت حسن روحانی، مجلس شورای اسلامی و نیز جناح‌ها و جریان‌های سیاسی همگی در تلاش هستند که کم‌کاری‌ها و عملکردهای خود را بهبود بخشیده تا دوباره مردم را به پای صندوق‌های رای بکشانند چرا که قهر مردم با صندوق‌های رای یک خطر بسیار جدی برای هر نظامی محسوب می‌شود. درواقع در شرایطی فضای انتخابات سوت و کور است و شرایط تهییج مردم برای حضور در انتخابات فراهم نیامده است بالا‌ترین خطر برای کشور قهر کردن مردم با صندوق رای است. بنابراین ریشه‌یابی و جلوگیری از کانال‌های چنین دیدگاهی در بین افکار عمومی یک امر لازم و ضروری برای بقای نظام است. تا کنون هر نهاد، حزب و فعال سیاسی از بایدها و اینکه چگونه باید باشد سخن گفته‌اند دیگری را ملزم به پاسخگویی و راهکاری برای حل چنین امری می‌دانند. سوالی که همواره نخبگان و فعالان سیاسی پاسخ‌های متفاوتی به آن داده‌اند این است که مسئول و پاسخگوی چنین شرایطی چه کسانی هستند.
برخی از موارد موثر در کمرنگ شدن حضور مردم در انتخابات را شامل «مشکلات اقتصادی و معیشتی»، «خسته شدن مردم از منازعات حزبی و گروهی»، «تحریم‌ها و بحران‌های بین‌المللی» و «فشارهای گسترده و سیستماتیک خارجی» عنوان کرده‌اند. در این میان برخی عملکرد دولت و عمل نکردن به وعده‌های خود را یکی از مهم‌ترین این عوامل می‌دانند. درواقع هشدارها و راهکارهای مختلفی برای جلوگیری از چنین بحران احتمالی داده شده است. برای مثال تلاش بیشتر جهت کمتر شدن مشکلات؛ قرار گرفتن حرکت جریان‌های سیاسی بر محوریت مطالبات مردم؛ تجدید نظر در بعضی از سیاست‌ها و ایجاد گفت‌وگوی ملی در سطح حاکمیت در راستای ایجاد نشاط سیاسی و اجتماعی برای برون‌رفت از همه مشکلات و ورود به انتخابات از جمله راهکارهایی است که برای آشتی دوباره مردم و رفع خطر قهر با صندوق‌های رای ارائه شده است.
برخی از فعالان سیاسی نیز به مردم در این رابطه هشدار می‌دهند و می‌گویند اگر مردم می‌خواهند که شرایط بهتر شود این راهش نیست که به مجلس و انتخابات بی‌اعتنایی کنند بلکه راهش این است که بازهم با جست‌وجو و تلاش بیشتر بهترین افراد را برای انتخاب برگزینند و تنها راه بهتر شدن شرایط کشور تقویت نهادهای انتخابی و انتخابات است و همه چیز از صندوق رای می‌گذرد.
همچنین عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز معتقد است که اگر امروز قرار باشد با شرایط کنونی و سنت گذشته انتخابات باشد، به معنای گذشته انتخابات شکل نمی‌گیرد و بعید است مردم به‌طور جدی پای صندوق‌های رای بیایند. اگر افکار عمومی حس کنند که از طریق انتخابات نمی‌توانند به دستاوردی برسند، دلیلی ندارد که شرکت کنند. عبدی معتقد است که مجلس نیز طی این سال‌ها بسیار ضعیف عمل کرده و نمی‌تواند کار خاصی در این رابطه انجام دهد.
محمدجواد حق‌شناس نیز از جمله افرادی است که بر اصلاح عملکرد دولت حسن روحانی و عمل به عده‌های خود را عاملی برای رفع این مشکل مطرح می‌کند. این فعال سیاسی با بیان اینکه دولت باید کمک کند تا خطر ناامیدی از صندوق رای از بین برود، می‌گوید: رئیس‌جمهوری وعده‌های انتخاباتی خود را مرور کند، یکی از وعده‌های دولت حمایت از حقوق مردم بود.
او می‌گوید: اگر روحانی وعده‌های انتخاباتی خود را مرور کند، متوجه می‌شود که چرا رای مردم را به دست آورده است. بر این اساس می‌تواند از عملکرد خود ارزیابی داشته و اولویت‌های دو سال آینده دولت خود را مشخص کند.
وی با بیان اینکه برگزاری انتخابات مجلس یکی از مهم‌ترین وظایف دولت در سال جاری است، در گفت‌وگو با ایسنا تصریح می‌کند: دولت باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا انتخاباتی سالم، بانشاط و با مشارکت حداکثری برگزار شود تا مجلسی تشکیل شود که از حقوق ملت دفاع کند. در حال حاضر هنوز تفکراتی که مردم بر آن اساس به روحانی رای داده بودند سر جای خود باقی است و دولت باید کمک کند که این تفکر در انتخابات مجلس بعد جای خود را داشته باشد.
این عضو شورای شهر تهران خاطرنشان می‌کند: جذب مشارکت مردم می‌تواند به تشکیل مجلسی کمک کند که در دو سال آینده همراه دولت باشد بنابراین برگزاری انتخابات مشارکتی به نفع دولت هم خواهد بود. در حال حاضر خطر ناامیدی از صندوق رای وجود دارد و این وظیفه دولت است که کمک کند تا این ناامیدی از بین برود و مردم این اعتماد را پیدا کنند که اگر رای دهند، وعده‌های انتخاباتی محقق می‌شود. یکی از وعده‌های دولت حمایت از حقوق مردم است و باید در اجرای این انتخابات، دولت به وعده خود عمل کند.
با توجه به اینکه همه این موارد مطرح شده در بالا درست و کاملا بجا مطرح شده است اما امری که تا به حال به آن پاسخ کاملی داده نشده این است که آیا فقط این دولت است که باید شرایط و زمینه‌های چنین امری را فراهم کند؟ عملکرد خود احزاب و جریان‌های سیاسی چقدر بر این بی‌میلی مردم به صندوق‌های رای تاثیرگذار خواهد بود؟ سهم دیگر نهادهای کشور چقدر است و آنها باید برای جلوگیری از چنین خطری و فراهم کردن زمینه حضور مردم چگونه رفتار کنند؟ سهم حاکمیت در این رابطه چگونه است؟ آیا در شرایط کنونی و سنت گذشته انتخابات باید تغییری ایجاد شود تا مشارکت بهتر و بیشتری را از سوی مردم شاهد باشیم؟ همه اینها سوالاتی است که تا به حال پاسخ مشخص و مدونی به آن داده نشده است.