بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
نتانیاهو در دوراهی مرگ و زندگی
٤٦٤
٠
فرارو / متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
انتخابات پارلمان اسرائیل، معروف به کِنِست، روز سه شنبه برگزار شد. اما براساس نتایج غیرنهایی، جریان سیاسی وابسته به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نتوانست اکثریت کرسی‌های پارلمان را بدست آورد. امری که احتمال پایان حضور 10 ساله نتانیاهو در قدرت را تقویت می‌کند.
قبلا یک بار، در آوریل گذشته، انتخابات کنست برگزار شده بود. اما نتایج آن انتخابات به قدری موقعیت نتانیاهو را تضعیف کرده بود که او نتوانست دولت تشکیل دهد. براساس قوانین اسرائیل، هر حزب سیاسی برای تشکیل دولت بایستی بتواند 61 کرسی از 120 کرسی پارلمان را از آن خود کند. تا حالا هیچ حزبی، اکثریت را بدست نیاورده است. از این رو، تشکیل دولت در اسرائیل معمولا فرآیندی ائتلافی است. وقتی که دو حزب دارای اکثریت با هم ائتلاف کنند، رئیس جمهور اسرائیل پس از مشورت با سران احزاب پیروز، شخصی را که احتمال می‌دهد توانایی تشکیل دولت را دارد، به این کار مامور می‌کند. در انتخابات آوریل، نتانیاهو نتوانست دولت ائتلافی تشکیل دهد. در نتیجه بار دیگر انتخابات در سپتامبر برگزار شد.
در انتخابات جدید کنست اسرائیل، جریان رقیب نتانیاهو، یعنی حزب آبی-سفید به رهبری بنی گانتس، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش، حدود 55 کرسی پارلمان را از آن خود کرد. این تعداد کرسی، تقریبا با کرسی‌های جریان راستگرای نتانیاهو یا همان حزب تندروی لیکود، برابر است و اتفاقا مشکل اصلی همین برابری است. چون این دو جریان، رقیب یکدیگر هستند و بعید است که برای تشکیل دولت ائتلافی به توافق برسند. مگر آنکه در اثر اختلافات درونی، انشعاباتی در آن‌ها رخ دهد یا اینکه سایر احزاب کوچک با یکی از این دو حزب اصلی ائتلاف کنند. طبق نتایج اولیه، حزب نتانیاهو تقریبا 56 کرسی را بدست آورده، ولی برای تشکیل دولت به شش کرسی دیگر نیاز دارد.
انتخابات کنست اسرائیل، نوعی همه‌پرسی درباره آینده سیاسی نتانیاهو بود. او تاکنون چهار بار نخست‌وزیر اسرائیل بوده و در این امر با دیوید بن گوریون، موسس اسرائیل، برابری می‌کند. اگر برای بار پنجم هم نخست‌وزیر شود، رکورد بن گوریون را خواهد شکست. نتانیاهو پس از چهار بار نخست‌وزیری در معرض آزمونی سرنوشت‌ساز قرار گرفته است. او ممکن است پس از انتخابات به نخست‌وزیری برسد یا اینکه به زندان افکنده شود. وی حداقل به سه پرونده فساد متهم شده، اما اگر نخست‌وزیر باقی بماند، احتمالا قادر خواهد بود که قانونی را تصویب کند که به او مصونیت بدهد. ولی اگر پست نخست وزیری را از دست بدهد، ممکن است محاکمه و به زندان افکنده شود.
نتانیاهو، صبح چهارشنبه، از اقرار به شکست خودداری کرد و قول دارد دولتی تشکیل بدهد که احزاب عربی در اسرائیل را مستثنی کند. حزب نتانیاهو، که متشکل از افراطیون مذهبی یهودی و ملی‌گرا‌ها است، دیدگاه‌های بسیار سختگیرانه‌ای نسبت به فلسطینی‌های داخل اسرائیل و موضوعاتی مانند صلح با فلسطینی‌ها و شهرک‌سازی دارد. نتانیاهو، به شدت، وفاداری اقلیت عربی درون اسرائیل را زیرسوال برد. وی گفت: «در روز‌های آینده ما مذاکراتی به منظور تشکیل یک دولت صهیونیستی نیرومند انجام خواهیم داد تا جلوی یک دولت ضدصهیونیستی خطرناک را بگیریم.»
اما لفاظی‌های نتانیاهو علیه عرب‌های داخل اسرائیل، که احتمالا با هدف جذب اقشار تندروی راستگرا بیان می‌شود، ممکن است او را نجات ندهد.
"بزرگترین مشکل جامعه سیاسی اسرائیل"
طبق نتایج فعلی، حزب لیکود و حزب آبی-سفید ممکن است نتوانند به تنهایی دولت تشکیل دهند و مجبور شوند که با احزاب کوچکتر، مثل حزب «اسرائیل بیتنو (اسرائیل خانه ما)» به رهبری آویگدور لیبرمن، ائتلاف کنند. اما مشکل نتانیاهو این است که لیبرمن به یکی از بزرگترین منتقدانش تبدیل شده است. لیبرمن پس از اعلام نتایج با روحیه‌ای شاد به طرفدارانش گفت: او فقط یک گزینه را می‌پسندد و آن شکل گیری یک ائتلاف سکولار با دو حزب لیکود و آّبی-سفید. به عبارت دیگر، لیبرمن از تشکیل دولت وحدت ملی، استقبال کرده است. پس از انتخابات آوریل، لیبرمن، متحد سابق نتانیاهو، از ائتلاف با او خودداری کرد. چون لیبرمن با نفوذ احزاب مذهبی‌های افراطی مخالف بود.
اما تشکیل دولت وحدت ملی با حضور نتانیاهو در رأس دولت، دیگر مقدور به نظر نمی‌رسد. در حال حاضر، خود نتانیاهو تبدیل به مشکل شده است. در شرایطی که هر یک از احزاب، فاقد اکثریت لازم برای تشکیل دولت هستند، معمولا دولت وحدت ملی تشکیل می‌شود. اما گانتس قبلا گفته است تا وقتی که نتانیاهوی متهم به فساد، در رأس دولت است، او به دولت ملحق نخواهد شد. یکی از مشکلات اصلی نتانیاهو همین است، بسیاری از احزاب یا به خاطر دیدگاه‌های سیاسی سختگیرانه‌اش یا به دلیل متهم بودنش به فساد، از ائتلاف با او و حزب لیکود خودداری می‌کنند. احتمالا اگر او از ریاست حزب لیکود، کناره گیری کند، شاید سایر احزاب با لیکود ائتلاف کنند. به نظر می‌رسد انتخابات جدید اسرائیل، مرگ سیاسی نتانیاهو را رقم خواهد زد. به همین دلیل، برخی ناظران معتقدند که «کار نتانیاهو به آخر رسید» و او به «مشکل بزرگی» در سپهر سیاسی اسرائیل تبدیل شده است.
در همین رابطه دکتر احمد زیدآبادی، کارشناس مسائل اسرائیل، با اشاره به پایان کار نتانیاهو، در کانال تلگرامی خود نوشت: «در واقع تا زمانی که نتانیاهو در رأس حزب لیکود باشد، تشکیل دولت تازه نه برای خودش مقدور است و نه برای بنی گانتز رهبر حزب آبی - سفید که رقیب اصلی او به شمار می‌رود. بنابراین، برای هموار شدن مسیر تشکیل دولت یا نتانیاهو باید داوطلبانه از مقام نخست وزیری چشم بپوشد و یا اینکه حزب لیکود رأی به برکناری او دهد و یا اینکه لیکود در کشاکش بحث و جدل بر سر سرنوشت او دچار انشعاب شود و گروه انشعابی به همراه گانتز و لیبرمن و احزاب چپ، دولت وحدت ملی تشکیل دهد. در هر صورت نتانیاهو دیگر به چشم راه حل مشکلات اسرائیلی‌ها دیده نمی‌شود. یه واقع او خود به صورت بزرگترین مشکل جامعۀ سیاسی اسرائیل در آمده است!»