بزرگنمايي:

نسیم گیلان - کارشناس ارشد روان شناسی خاطرنشان کرد: والدین در دوران ابتدایی کودکان به جای مدرسه خوب دنبال معلم خوب باشند تا انگیزه بی آفریند و رشد و یادگیری عمیق را جایگزین حافظه پروری کنند.
علیرضا یاوری، کارشناس ارشد روان شناسی با بیان اینکه کلاس اولی ها ممکن است مدرسه را با دلهره و اضطراب آغاز کنند، گفت: یکی از رویکردها در روش های آموزشی نوین دنیا این است که اضطراب و استرس کودکان را کاهش دهند تا مفاهیم و اطلاعات بهتر و سریع تر منتقل شود.
وی فرایند رشد را نیازمند آرامش دانست و افزود: این آرامش باید از طریق اولیای خانه و مدرسه برای دانش آموزان فراهم شود. متاسفانه یکسری رفتارهای پنهان والدین به صورت ناخودآگاه موجب انتقال اضطراب به کودکان می شود.
عضو انجمن روان شناسان تربیتی استان گیلان، مدرسه را خانه دوم دانش آموزان دانست و یادآور شد: والدین گاهی خاطرات خوب خود از دوران مدرسه و تحصیل را به کلاس اولی ها که در آستانه اولین تجربه آموزشی خود هستند، انتقال می دهند و این خاطرات می تواند براساس درک کودکان در فرایند کاهش اضطراب، پذیرش محیط مدرسه و دوست یابی اثرگذار باشد، اما برخی از والدین دوران مدرسه را با سختی گذرانده اند و خاطرات را همراه با همان سختی ها و تلخی ها تعریف می کنند که آسیب زاست.
یاوری، از والدین خواست خاطرات و داستان های جذاب و شیرین از دوران تحصیل خودشان را برای کودکشان تعریف کنند و ادامه داد: کلاس اولی ها با توجه به خاطرات تلخ والدین خود از دوران تحصیل، مدرسه را مکانی ترسناک تصور می کنند و لذا والدین ناخودآگاه و به صورت پنهان کودکان خود را دچار اضطراب کرده اند.
این روان شناس کودک، خانواده های تک فرزند، وجود تبعیض در محیط زندگی، سطح پایین فرهنگی، اقتصادی و ارتباطی خانواده و حمایت افراطی و بدون ساختار از کودک در محیط خانه را از جمله عوامل اضطراب زا برای کودکان دانست و اضافه کرد: کودکان رشد یافته در محیط های پر تنش و با چالش های خانوادگی شدید و کودکان دارای اعتماد به نفس پایین بیشتر دچار اضطراب می شوند.
وی با بیان اینکه کودکان باید به سمت لذت های مدرسه، آموزش و یادگیری هدایت شوند، گفت: می توان با استفاده از برنامه ها و ابزارهای آموزشی جذاب، امکان لذت بردن از محیط مدرسه را برای دانش آموزان فراهم کرد.
عضو انجمن روان شناسان تربیتی گیلان، همچنین آموزش مهارت های اجتماعی و ارتباطی را در کاهش اضطراب و هراس کودکان از مدرسه اثربخش دانست و گفت: راهکارهایی از قبیل خواب کافی، تغذیه مناسب و موثر، ورزش، افزایش معاشرت، مثبت اندیشی و تعامل مطلوب والد – فرزند برای مقابله با اضطراب کودکان موثر است.
یاوری تاکید کرد: کم کردن وابستگی کودک به والدین و ایجاد انگیزه و آمادگی ذهنی در کودک نیز می تواند در کاهش اضطراب مدرسه نقش بسزایی داشته باشد.
کارشناس ارشد روان شناسی، آشنایی کلاس اولی ها با محیط مدرسه شان قبل از آغاز مهر را بسیار مهم دانست و عنوان کرد: والدین قبل از شروع سال تحصیلی در صورت امکان کودک خود را با محیط آموزشی جدید و جذابیت های یادگیری آشنا کنند. در واقع کلاس اولی ها باید آمادگی ذهنی از جایی که می خواهند به آن بروند را داشته باشند تا فضا را بهتر درک کنند.
یاوری، جمعیت زیاد دانش آموزان قد و نیم قد در مدرسه را اضطراب آور دانست و خاطرنشان کرد: امروزه این چالش وجود دارد که اختلال اضطراب جدایی به دوران قبل از پیش دبستانی و کلاس اول برمی گردد و ارتباط زیادی با سبک فرزندپروری والدین دارد. تحقیقات نشان می دهد که والدین پرخاشگر با رفتارهای پنهان خود کودکان را دچار اضطراب می کنند. مادری که برخورد تکانشی دارد و در مقابل اعمال بد کودک، او را تهدید به ترک منزل از طرف خود می کند، در واقع اضطراب جدایی را در کودک ایجاد کرده و گریه های کودک نشان دهنده ترس از دست دادن مادر است. والدین کمال گرا نیز عامل شکل گیری اضطراب در کودکان هستند.
عضو انجمن روان شناسان تربیتی گیلان، با تاکید بر اینکه والدین در آستانه آغاز سال تحصیلی نباید برای دانش آموزان اسباب بازی های هیجان انگیز، حیوانات خانگی و محرک های جذاب دیگری را تهیه کنند، گفت: در این شرایط کودکان قبول نمی کنند خانه را ترک کنند و ساعات زیادی در مدرسه باشند لذا از رفتن به مدرسه سر باز می زنند.
وی با بیان اینکه از یکطرف با عملکرد آموزشی ضعیف و از طرف دیگر با عدم آگاهی والدین از شیوه های انتخاب مدارس مواجه هستیم، متذکر شد: دانش آموزان به ویژه در دوره اول و دوم ابتدایی بیش از همه به معلم خوب نیاز دارند و مدرسه دولتی یا غیر دولتی فرقی نمی کند. متاسفانه به دلایل مختلف درصد بالایی از دانش آموزان دچار کاهش انگیزه تحصیلی شده اند و لذا تعامل مثبت والدین و معلمین با یکدیگر و با کودک می تواند در بالا بردن این انگیزه بسیار اثرگذار باشد.
روان شناس کودک خاطرنشان کرد: والدین در دوران ابتدایی کودکان به جای مدرسه خوب دنبال معلم خوب باشند تا انگیزه بی آفریند و رشد و یادگیری عمیق را جایگزین حافظه پروری کنند. امروزه نظام آموزشی نوین از بازی های آموزشی و کیت های آموزشی مختلف برای انتقال مفاهیم به کودکان استفاده می کند.
یاوری، با بیان اینکه دختران بیش از پسران دچار اضطراب مدرسه می شوند، عنوان کرد: دختران به دنبال جلب تایید معلم هستند و به همین دلیل عمدتا دچار اضطراب می شوند، اما پسران بیشتر می خواهند تایید دیگر هم کلاسی های خود را داشته باشند و توجه آنها را جلب نمایند لذا گروه بندی یکی از راهکارهای آموزشی است که باعث می شود رقابت جای حسادت را در مدرسه بگیرد.
عضو انجمن روان شناسان تربیتی گیلان، نشانگان و علائم اضطراب مدرسه را به صورت ایجاد مشکل در خواب، اختلال گوارشی، عصبانیت، ناخن جویدن، شب ادراری، لکنت زبان، استفراغ، دل درد و سردرد، خشکی دهان، تپش قلب و اسهال دانست.
وی با اشاره به ریشه های ژنتیکی اضطراب در کودکان، یادآور شد: اضطرابی که عامل ژنتیکی دارد، معمولا طولانی مدت خواهد بود، اما اضطراب محیطی یا اکتسابی با تغییراتی که مشاور مدرسه می تواند در شیوه های سبک فرزندپروری و مطلوب سازی تعامل والد – فرزند ایجاد کند، کم کم از بین می رود.
کارشناس ارشد روان شناسی، با بیان اینکه آسیب شناسی و علت یابی اضطراب مدرسه باید توسط روانشناس کودک بررسی گردد، اظهار کرد: برخی از اضطراب ها نیز نیاز به درمان دارویی دارد که باید تحت نظر پزشک انجام شود.