نسیم گیلان

آخرين مطالب

کسی قدر هنر را نمی داند

صنعتکاری که برای رهبران شوروی عصا ساخت گفتگو

  بزرگنمايي:

نسیم گیلان - رشت- هنرمند صنعتکار گیلانی که در زمان‌های دور عصای رهبران شوروی را ساخته، امروز دیگر کارگاه خود با 70 کارگر را ندارد و مغازه دست ساخته‌هایش نیز بی مشتری است.

 از درد زانو رنج می برد. به تازگی آرتروزش را عمل کرده، اما از آن همه عصایی که خود ساخته و پشت ویترین مغازه‌اش چیده، یکی هم عصای پیری‌اش نشده است. علی علیزاده استاد صنعت چوب می گوید: «برای خرشچف و استالین (رهبران شوروی) هم عصای چوبی ساخته ام، عصایی خاص که یک شمشیر داخلش قرار می گرفت، به نحوی که دیگران نمی دیدند.»
استاد علیزاده متولد 4 تیرماه 1311 خورشیدی است. برآمده از روستایی در منطقه آلیان بخش سردار جنگل شهرستان فومن و تالش زبان است. آنگونه که خود می گوید ساخت صنایع چوبی را از 4سالگی انجام داده است. پشت ویترین مغازه‌اش به‌جز عصا چیزهای دیگر نیز می توان دید از قاشق و چنگال‌های بزرگ تا جاقلمی و شمع. از همه زیباتر، شاخ‌های گاویست که به شکل مرغ ماهیخوار تراش خورده و روی یک پایه چوبی قرار گرفته است.
دارکوب را می دیدم که با نوکش درخت را سوراخ می کند و داخل درخت تخم می گذارد وقتی از او می پرسم، این هنر را از که آموختی، می گوید: «دارکوب». دارکوب را می دیدم که با نوکش درخت را سوراخ می کند و داخل درخت تخم می گذارد. من هم از دار و درخت و دارکوب این هنر را آموختم. 3 ماهه بودم که پدرم فوت شد. خواهر و برادری هم ندارم. 4ساله بودم که از چوب درخت شمشماد قاشق و چنگال چوبی می ساختم.
بعدها کارم را گسترش دادم و کارگاهی در همان محل خودمان راه انداختم. همه نوع وسایل چوبی منزل و آلات موسیقی می ساختم تا شهریور 1320 که روس‌ها ایران را اشغال کردند در همان آلیان بودم. به فاصله یک روز روس‌ها آمدند ماسال. در تپه‌ای نزدیک جاده قدیمی که به سمت ماسوله می رود، پایگاه زدند. هنوز هم آثار برج‌های دیدبانی روس‌ها وجود دارد. یک سال بعد آمدم رشت. آن زمان خراطی و صنایع دستی ساخته شده با چوب در گیلان پررونق بود.
آنگونه که محمدابراهیم گوهریان، در کتاب خود وی را معرفی می کند، علیزاده مدتی در رشت نزد استادی بنام «غلامعلی روشن قنبری» کارآموزی می کند. اما «علیزاده از محضر استادان سنتی کار راضی نشد تا اینکه استاد روشن هم کار خود را برچید. او در سال 1321 در بازار بلور فروشان رشت در کنار دیگر خراطان مغازه‌ای اجاره و به ساخت طرح‌های ذهنی خود که همگی ابتکاری بودند از جمله بشقاب چوبی، قلیان، کاسه، انواع گلدان و سایر موارد پرداخت» (مشاهیر گیلان ص:245)
علیزاده بروشور معرفی صنایع دستی تولید شده خود را هم نشان می دهد که برای سال 1335 چاپ شده بود. همچنین لوح تقدیری که نشان می داد آثار وی در «نمایشگاه کشاورزی و هنری گیلان» در مازندارن به نمایش درآمده و او به عنوان صنعتگر نمونه معرفی شده است.

وی اکنون تنها در منزل شخصی‌اش بدون هیچ کارآموزی کار می کند. او به یاد می آورد زمانی را که کارگاه بزرگی در فلکه توشیبای رشت داشت: «کارگاهی داشتم که 75 کارگر زیر دست من این صنعت را یاد می گرفتند. چوب‌هایی که استفاده می کردیم از محکمترین و بهترین چوب‌های گیلان همانند شمشماد، درخت زیتون، افرا بود. ابرازهای این کارگاه را هم خودم طراحی کرده بودم و به صنعتگران می گفتم بسازند. دو کارگر لال داشتم که مهره‌های شطرنج چوبی می ساختند. کاسه و بشقاب‌هایی می ساختیم و می دادم یک نقاش روی آن خط و تذهیب کار می کرد».
وی یک بشقاب چوبی را نشان می‌دهد که اشعاری از خیام به خط نستعلیق بر آن نقش بسته و می گوید: «کار هر کسی نیست که با مرکب، سوزن و نقطه نقطه این اشعار را بر روی چوب حک کند.»
«کارگاه را تعطیل کردم. الان کسی دنبال صنایع دستی نیست. گردشگر کجا بود که از من صنایع چوبی بخرد. مغازه من ابتدای خیابان امام است ولی از فروش خبری نیست» از کارگاهش می پرسم که جواب می دهد: «تعطیلش کردم. الان کسی دنبال صنایع دستی نیست. گردشگر کجا بود که از من صنایع چوبی بخرد. مغازه من ابتدای خیابان امام است ولی از فروش خبری نیست».
او ادامه می دهد: «62 سال پیش در نمایشگاه بین المللی آسیا در بین صنعتگران 72 کشور موفق به دریافت مدال درجه یک شدم. همان زمان چند کشور اروپایی و کشور کانادا از من دعوت کردند که به‌عنوان مدرس در این کشورها تدریس کنم. 3 ماه در وین ماندم، یک و ماه و نیم در ونیز . یک پزشکی هم بود که مرا برای تدریس به کشور کانادا دعوت کرد. مدتی که آنجا بودم، دیدم آنجا هیچ خبری نیست. ایرانیها از لحاظ فرهنگی به همه دنیا سَر هستند. ولی متاسفانه در ایران قدر صنعت و هنر را نمی دانند.»

علیزاده، به دعوت وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 1335 همراه با اساتید تاریخ و فرهنگ ایران همچون شادروان باستانی پاریزی، دکتر محیط طباطبایی و عنایت الله رضا به انگلستان دعوت شده بود تا در یک نمایشگاه هنری صنایع دستی بین المللی شرکت کند.
لوح های تقدیر و تصاویر نشان‌های دولتی را هم که از فرمانده نیروی دریایی گیلان و مازندران دریافت کرده در ویترین مغازه‌اش می توان دید. همینطور عکس اساتید یاد شده که می گوید در همان انگلستان با دوربین فلوراید گرفته است.
برچسب‌های وسایل ساخته شده مغازه هم جالب توجه است. برچسب قرمز رنگ گردی است که نام مغازه روی آن حک شده است. علیزاده می گوید: «این برچسب ها هم قدیمی است 30 سال پیش این مارک‌ها را سفارش دادم از هلند برایم آوردند. مثل تمبر می ماند، کمی که مرطوب شود روی چوب می ماند.»
از دیگر خاطرات جالب توجه این هنرمند 86 ساله، زمانی است که وی همراه تعدادی از کوهنوردان، سنگ قبری را برای مزار قبلی میرزا کوچک خان در ارتفاعات ماسال می برند. او در این باره می گوید: «من کوهنورد و غارنورد هم هستم. اوایل انقلاب، علی انصاری استاندار گیلان(1357 تا 1360) خواسته بود سنگ قبری برای میرزا از رشت ببریم گیلوندان. جایی که قبلا دفن شده بود. این سنگ قبر را گروه کوهنوردی ما از سمت ماسال برد.»

لینک کوتاه:
https://www.nasimegilan.ir/Fa/News/79201/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

دعوت 60 کاراته‌کا به مرحله دوم انتخابی تیم امید و جوانان

کسب مقام قهرمانی و سومی تیم گیلان در رقابت‌های آب‌های آرام کشور

11 آلاینده بیماری‌زای مخفی در خانه

عیادت معاون حقوقی و امور مجلس بنیاد شهید از حادثه دیده واقعه تروریستی کرمان

شهدا سرمایه اصلی نظام هستند

380 نفر در کمیسیون‌ پزشکی و تعیین درصد جانبازی شرکت کردند

پیگیری حل مشکلات جامعه ایثارگران استان ایلام در سطح ملی

مسئولان امنیت شغلی کارگران را تامین کنند

کاهش 3 درصدی نرخ بیکاری گیلان/ برخورد قضایی با 150 کار فرمای متخلف

انعکاس به موقع رسانه‌ها در پاسخ سخت ایران به اسراییل

رقابت بیش از 500 داوطلب در نوبت اول آزمون سراسری در کیش

کیش؛ الگوی ایران آینده/ سرمایه‌گذاری کشورهای عربی در کیش

تحقق وعده صادق نشان از اقتدار سپاه بود

اینفوگرافی/ 6 نشانه پنهان ابتلا به فرسودگی شغلی

«حجت الاسلام اسماعیلی» به عنوان راهیار تبلیغ گیلان منصوب شد

رفع تصرف 1000 متر از اراضی ملی منطقه گشت رودخان فومن

نگهداری 42هزار نسخه خطی در سازمان اسناد وکتابخانه ملی کشور

کشف 700 کیلو گردو قاچاق در بازرسی از یک اتوبوس

ادامه گرمای هوا اواسط هفته در گیلان

حضور گیلان در نمایشگاه اکسپو 2024 تهران

یادواره سردار شهید سیدمعروف ایرانی در صومعه سرا

پایداری گرمای هوا در گیلان

دستگیری قاتل کمتر از 5 ساعت در تالش

عشق زندگی می بخشد

یک جهان راز درآمیخته داری به نگاه

داستانک/ راه نجات

اکنون کجاست؟ کسی که فراموشش کردم

رونمایی از لوح ثبتی مهارت سنتی فراوری چای دستی در لاهیجان

لزوم حمایت از تولیدکنندگان برای تحقق جهش تولید

رفع تصرف اراضی ملی در گشت رودخان

مناسبت روز/ جمعه، 7 اردیبهشت‌ماه

داستانک/ انسان های بازنده

بعضی از رنج ها‌‌‌‌‌‌‌ را نمیشه حل کرد!

ماجرای قتل هولناک پدر به دست دختر جوانش

محاکمه یک پرستار قلابی به جرم قتل زن مسن

عاملان تیراندازی در اتوبان همت دستگیر شدند

اجرای بیش از 20 ویژه برنامه درهفته عقیدتی سیاسی

تاج شهرستانی عضو شورای شهر رشت 6 ماه تعلیق شد

لزوم ایجاد پد بالگرد هلال احمر در شرق گیلان

تقویم روز و اوقات شرعی گیلان ، 7 اردیبهشت 1403

آمادگی مجموعه مدارس صدرا در اجرای کامل سند تحول آموزش و پرورش

شاعرانه/ چیزی کم از بهشت ندارد هوای تو

بخشی از کتاب/ چون که او گل من است

دوره جامع کنشگر _ کارشناس جمعیت در گیلان برگزار شد

برگزاری نماز جمعه در همه شهر‌های گیلان

ساماندهی لندفیل سراوان 84 درصد پیشرفت دارد/ضرورت مدیریت زباله تر خانگی

محله شِیخانبَر لاهیجان مقصد محله مج خبر

دیدار نماینده ولی فقیه در گیلان با جامعه کارگری

داستانک/ سمعک با کارکرد متفاوت

مرکز ترک اعتیاد غیرمجاز در رشت پلمپ شد