بزرگنمايي:

نسیم گیلان- ابراهیم اکبرزاده بیان داشت: میزان بذر لازم در روش کشت مکانیزه به ازای هر هکتار 35 کیلوگرم بذر خشک بعد از بوجاری با آب و نمک است و میزان بذر جوانه زده لازم در هر باکس (جعبه) حدود 180 گرم درنظر گرفته شود.
وی ادامه داد: برای اینکه بذرها هنگام بذرپاشی یکنواخت پاشیده شوند و به هم نچسبند، کمی آنها در سایه، هوا خشک نموده تاحدی که بتوان به راحتی بذرپاشی کرد ضمن آنکه خاک لازم برای تهیه نشاء می تواند ترکیبی از خاک رس با شن و گیاه پوسیده به نسبت مساوی و یا ترکیب مساوی رس با شن و یا در غیر اینصورت خاک سبک مزرعه باشد.
وی با بیان اینکه خاک ها باید غربال و کاملاً مخلوط شوند، افزود: تعداد جعبه لازم برای هر هکتار حدود 220 عدد منظور شود و نحوه ریختن خاک بستر در جعبه بدین صورت است که ابتدا یک ورق روزنامه در کف جعبه قرار داده و سپس خاک تهیه شده را در جعبه می ریزیم و با لولر یا هر وسیله مشابهی سطح خاک را صاف و یکنواخت می کنیم ضمن اینکه ارتفاع خاک بستر نباید بیش از دو سانتیمتر باشد.
اکبرزاده یادآور شد: پس از ریختن خاک بستر بوسیله آبپاش بطور آهسته و ملایم خاک را کاملاً مرطوب کرده بطوریکه خاک جابجا نشود در این حالت خاک بستر آماده بذرپاشی است.
به گفته مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی گیلان ، برای بذرپاشی لازم است ابتدا یک پیمانه به عنوان معیار انتخاب کنیم و برای این منظور حدود 180 گرم بذر جوانه زده را درون پیمانه ریخته و حد آن را علامتگذاری سپس از آن به کمک پیمانه شروع به ریختن بذر از کناره های جعبه به سمت داخل بطور یکنواخت می کنیم؛ چنانچه بذرپاشی یکنواخت صورت نگیرد در زمان نشاءکاری با ماشین موجب ایجاد فضاهای خالی از نشاء در زمین اصلی می شود.
وی ادامه داد: برای انتقال جعبه ها و پوشش آنها برای سبز شدن جوانه ها ، جعبه ها را بر روی هم قرار داده و روی آنها را می پوشانیم؛ جعبه ها را حتی الامکان به مکانی مسقف و تاریک انتقال دهید و لازم است دراین مدت دمای جعبه ها را با کمک دماسنج کنترل کنیم؛ پس از دو تا سه روز جعبه ها از بالا به پایین جابجا شوند تا تبادل هوا صورت پذیرد و تا زمان خروج جوانه از خاک به طول یک سانتیمتر در زیر پوشش عمل نگهداری ادامه می یابد.
اکبرزاده گفت: برای انتقال جعبه ها به زمین اصلی ابتدا باید در زمین خزانه، جوی پشته هایی به روش گفته شده در خزانه ایستگاهی تهیه و سپس جعبه ها را به روی پشته ها منتقل کنیم؛ چنانچه جعبه ها بیش از حد خشک بودند، نسبت به آبیاری ملایم و کم اقدام و ارتفاع آب جوی ها باید تا نیمه ارتفاع باکس ها بالا آورده شود.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی گیلان مناسب ترین درجه حرارت رشد نشاء در خزانه جعبه ای را با توجه به سن انتقال گیاه در روز بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد و در شب حدود 17 درجه سانتیگراد ذکرکرد.
وی افزود: نکته بسیار مهم برای خزانه های جعبه ای کنترل دمای تونل با استفاده از دماسنج می باشد که نباید از میزان توصیه شده تجاوز گردد و در روزهای آفتابی تونل ها را هوادهی کنیم.
وی در خاتمه اضافه کرد: پس از اینکه نشاءها سه برگی شدند؛ با هوادهی ملایم در ساعت گرم تر روز نشاء ها را با هوای خارج از پوشش آشنا کرده و عادت می دهیم و دو تا سه روز قبل از نشاءکاری تونل ها را جمع می کنیم ضمن آنکه تاکید می شود هوادهی خزانه در روزهای آفتابی باید از همان روزهای اولیه شروع شود.
طبق تقویم زراعی اعلام شده از سوی جهاد کشاورزی گیلان، نشاء کاری از هفتم اردیبهشت ماه به بعد توصیه شده است.
گیلان 238 هزار هکتار زمین شالیزار و 300 هزار شالیکار دارد و بیشترین سطح زیرکشت برنج در استان در شهرستان‌های رشت و صومعه سراست.
از مجموع اراضی شالیکاری گیلان، 180 هزار هکتار از طریق کانال های آبرسانی از آب سد سفیدرود آبیاری می شوند و بقیه نیز از آب بندان ها و رودخانه های داخلی استان استفاده می کنند.
برای انجام کشت برنج در گیلان ابتدا دو مرحله شخم (زمستانه و بهاره) از ابتدای دی ماه در زمین های شالیزاری تا اواخر فروردین ماه انجام می شود. پس از انجام این مرحله شخم، عملیات خزانه گیری از فروردین ماه آغاز می شود و از پنجم تا هفتم اردیبهشت ماه به بعد نیز زمان انتقال نشاء برنج به زمین های آب تخت شده است. از این مرحله تا نیمه دوم تیرماه نیز زمان داشت برنج است و از این زمان تا نیمه شهریورماه ، کار برداشت محصول برنج انجام می شود.
هر سال حدود 750 تا 850 هزار تن برنج سفید در استان به دست می آید؛ ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقم های کیفی و ارقام گوهر و سپیدرود جزو رقم های پرمحصول است که در شالیزارهای گیلان کشت می شود. بیشترین رقم های کشت شده برنج در این استان، رقم های کیفی هاشمی و علی کاظمی است که افزون بر 85 درصد محصول برنج گیلان را شامل می شود.