چاپ

نسیم گیلان -
شلیک به پهپاد و آینده منطقه
k ١.٩
٠
شرق / متن پیش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
فریدون مجلسی| پهپاد یا هواپیماى صرفا جاسوسى ایالات متحده، پس از دو، سه ساعت پرواز در ساعت چهار صبح براى قدم‌زدن به منطقه نیامده و نزدیک‌شدنش به پایگاه پدافندى ایران اتفاقى نبوده است؛ فقط مسئولان نظامی آمریکا واکنش پدافند ایران را باور نداشته‌اند. حق دفاع به شرط وقوع جرم بر فراز آب‌های ساحلى ایران محفوظ است که به احتمال قوى از لحاظ فنى قابل اثبات است؛ البته اگر کشورهای دیگر زیر بار بروند. غرب به دلایل 40‌ساله، دچار چالش‌هایی با جمهوری اسلامی است. پس از انفجارهاى فجیره و دو نفت‌کش در دریاى عمان، همین محافل غربی انگشت اتهام را به سمت ایران گرفتند و به قصد آماده‌سازى افکار عمومى براى ضدیت بیشتر با ایران، بازی با خطر را دنبال می‌کنند. نباید اجازه ایجاد بن‌بست در فضای روابط بین‌الملل داده شود که بدیل آن جنگ است. در این شرایط صحبت از «حق» و بدعهدی غربى‌ها در هیاهوی تبلیغاتی رسانه‌های غربی گم می‌شود و عنوان‌کردن در تیررس‌ بودن امارات، بحرین، عربستان و اسرائیل نیز همان چیزی است که علاقه‌مندان به درگیرکردن ایران در جنگ می‌خواهند. تأکید بر دفاع از مرزهای جغرافیایی ایران و مذاکره با همه طرف‌های درگیر، یک اصل اساسی است. اتفاق ساقط‌کردن پهپاد جاسوسی آمریکا، نشان‌دادن خطر نابودى به همسایگان عرب ایران است که شاید حساب کار خودشان را بکنند و به شعار مقاومت ملى تا آخرین قطره خون سربازان آمریکایى دلخوش نباشند؛ اما مسئله ما حل نمى‌شود. درست است که سیاست باید خودش را به حقوق نزدیک کند؛ اما محور در عرصه سیاست امروز جهان حق نیست؛ بلکه منافع ملى بر مبناى قدرت است. احتمالا اسرائیل بیشترین تلاش را برای ایران‌هراسی ادامه می‌دهد و تهدید ایران علیه خود را جدی‌تر عنوان می‌کند.
هرچند مسئله در درجه نخست مسئله عرب- اسرائیل بوده است؛ اما در سال‌های اخیر عرب‌ها خودشان را عقب کشیده و همه تلاش خود را می‌کنند تا ایران را به دام جنگ با غرب بیندازند. اگر ایران در روزهاى آینده تجدید فعالیت هسته‌اى فراتر از تعهدات برجام را اعلام کند، ممکن است فضا به سمت یک درگیری جدی حرکت کند. در این شرایط اگرچه حقوق قانونی ایران در پاسخ به نقض حریم هوایی خود یک اصل بین‌المللی است؛ اما هم‌زمان باید با عقلانیت دیپلماتیک پیش رفته و تغییر لحن و نشانه‌هاى سازگارى غرب و حتی ترامپ را یک فرصت دانست. مذاکره بر سر مسئله اصلى را با‌واسطه یا بى‌واسطه می‌توان دنبال کرد. به نظر می‌رسد با تاکتیک رفتارهای جمعی در قبال فلسطین، سوریه و یمن و همراه‌کردن کشورهاى اسلامى باید در منطقه مانور دیپلماتیک داد و بر تعداد کشورهای همراه ایران افزود. نشانه خطر جدى هنگامى است که آمریکا نیروهاى خود را از خلیج فارس دور کند. باید فضا را به سمت گفت‌وگو برای حل مسائل اصلی بین ایران و غرب پیش برد.