چاپ

تالاب انزلي يا همان مرداب انزلي در جنوب غربي شهرستان بندر انزلي و در حدود 40 کيلومتري شمال رشت قرار دارد. تالاب انزلي از شمال به شهرستان انزلي، از جنوب به شهرستان صومعه سرا، از شرق به پيربازار و از غرب به کپورچال و آبکنار انزلي محدود است.

تالاب بين‌ المللي انزلي محل تخم ريزي آبزيان و پناهگاه و مامن پرندگان بومي و مهاجر است. تالاب انزلي با بيش از 100 گونه پرنده، 50 گونه ماهي، صدها گونه موجودات گياهي اکوسيستم کم نظيري دارد که خصوصا در منطقه حفاظت شده سرخانکل از آنان محافظت مي شود. تالاب انزلي از سال 1354 جزو تالاب هاي بين‌ المللي تحت حفاظت شد و مهمترين منبع تکثير و توليد ماهيان خاوياري و استخواني درياي خزر است. تالاب بين‌المللي انزلي از ساليان دور همه ساله پذيراي مسافران بي شمار داخلي و جهانگردان خارجي است.

اين تالاب، به واسطه گياهان، جانوران و مورفولوژي و شکل بستر ارتباط با دريا و رژيم رودها داراي محيط زيستي ويژه است. معروف ترين گياه تالاب انزلي که شهرت جهاني دارد «لاله تالابي»است که تالاب را به اين دليل تالاب لاله مردابي مي‌خوانند. تنوع زيستي بالاي تالاب آن را براي مطالعه پرندگان مناسب کرده‌ است. حواصيل ها، اردک سانان، مرغابي سانان کشيم بزرگ، کشيم سياه گردن، يلوه کوچک، کاکايي و … از پرندگان اين تالاب شمرده مي‌شوند. گياهان تالاب به سه دسته غوطه ور، گياهان شناور و گياهان حاشيه‌ اي تقسيم مي‌شود.

به گفته کارشناسان، تالاب انزلي، وسيع ترين و زيباترين تالالب دنياست. نيزارهاي اطراف تالاب، همراه با گياهان سطح آبي و آلاله هاي رنگارنگ و زيبايش، چشم ها را خيره مي کند. زيرا تابلويي زيباتر از تالاب انزلي در جهان وجود ندارد. وسعت اين تالاب فصول زمستان و بهار به علت افزايش بارندگي به حدود 120 کيلومتر مربع مي رسد و در تابستان و پاييز به حدود 80 کيلومتر تقليل مي بايد.

مرداب انزلي از جالب ‌ترين و بزرگترين زيستگاه‌ هاي طبيعي جانواران ايران محسوب مي ‌شود و در مجموع با توجه به زيبايي هاي چشمگير خود مي تواند به عنوان اکوسيستم آبي – طبيعي، گردشگران زيادي را به خود جلب کند.

تالاب انزلي به وسيله يک کانال کشتيراني که از طريق دو موج شکن انزلي واقع در تاسيسات بندرگاه انزلي حمايت و به درياي خزر متصل مي باشد. تالاب انزلي در سال 1354 در فهرست تالاب هاي بين ‌المللي کنوانسيون رامسر به ثبت رسيد و گفتني است که تالاب انزلي با تالاب کوشيرو در پارک ملي کوشيرو شيتسوگن پيوند خواهر خواندگي دارد.

تالاب انزلي جزء تالاب هاي طبيعي و آب شيرين کشور بوده و داراي 11 رود اصلي و 30 رود فرعي است که پس از آبياري مزارع و شاليزارها به همراه جريان هاي سطحي حوزه آبريز تالاب به آن وارد مي شوند. حداکثر عمق آب تالاب در بهار و در نواحي غربي تالاب به 2٫5 متر مي رسد که به دليل نوسان هاي سطح آب درياي خزر، اين مقدار متغير است.

مشخصات جوي تالاب انزلي شبيه به انزلي و غازيان است، به جز آن که مقدار رطوبت تالاب بيشتر از مناطق مجاور است. مختصات جوي اين منطقه با حداکثر مقدار بارندگي ساليانه در زمستان و حداکثر رطوبت در تابستان مشخص مي گردد. حداقل حرارت در زمستان نزديک و يا مساوي صفر درجه سانتيگراد و به ندرت پايين صفر و حداکثر بين 33 تا 36 درجه سانتيگراد در اواسط تابستان از ايستگاه هاي هواشناسي محلي گزارش شده است.

مشکل مهم تالاب انزلي آلودگي روز افزون آب آن است. چرا که تقريباً فاضلاب تمام خانه هاي مسکوني و اغلب کارخانه ها و کارگاه هاي صنعتي واقع در اطراف تالاب به درون آن و يا به داخل رودخانه هايي که به تالاب مي ريزند سرازير مي شوند. از ديگر دلايلي که موجب تهديد تالاب انزلي شده، افزايش سطح رسوب‌ ها که باعث کاهش عمق اين تالاب شده و هم‌ چنين تغيير کاربري زمين‌ها و تبديل بخشي از اراضي حاشيه تالاب به زمين‌هاي کشاورزي است. در همين حال فاضلاب گوهررود و زرجوب بعد از ريخته ‌شدن به رودخانه پيربازار، راهي تالاب انزلي مي‌شود که وضعيت آلودگي مرداب انزلي را تشديد مي‌کند. اين موارد نيازمند توجه ويژه براي نجات يکي از بزرگترين منابع زيست محيطي کشور است و عملکر به مراتب بهتري را از سوي مسئولين مربوطه مي طلبد.