نسیم گیلان
سد لاسک شاهرگ تالاب انزلی را قطع می کند
يکشنبه 4 شهريور 1397 - 20:48:19
نسیم گیلان - رشت- کلنگ احداث سد لاسک در حالی قرار است در گیلان به زمین زده شود که به اعتقاد کارشناسان با ساخت آن یکی از شاهرگهای اصلی تالاب انزلی قطع می شود.
به گزارش ایرنا، در شرایطی که به اذعان رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور تالاب بین المللی انزلی نفسهای آخر را می کشد و جنگلهای هیرکانی در خطر انقراض قرار دارند سخن از احداث سدی می رود که صاحب نظران آن را عامل نابودی تالاب و بخشی از جنگلهای هیرکانی می دانند.
قرار است این سد با ارتفاع 63 متر، عرض 750 متر و طول 3600 متر با یکهزار میلیارد تومان اعتبار بر روی رودخانه امامزاده ابراهیم در شفت احداث شود . به گفته نماینده مردم فومن و شفت 40میلیارد تومان از این اعتبارات فایناس بوده و در تعهد پیمانکار قرار دارد.
گرچه نیت برنامه ریزان برای ساخت این سد خیر است اما به گفته کارشناسان عالی رتبه این طرح فاقد پیوست زیست محیطی موجه و علمی و عامل تخریب تالاب ، جنگلهای هیرکانی ومحیط زیست منطقه است.
*ساخت سد نافی احیای تالاب
تالاب انزلی با پهنه 15 هزار هکتار که با حریمش به19هزار هکتار می رسد کمتر از 200 میلیون متر مکعب آب دارد.
محمد دهدار درگاهی دکترای محیط زیست با بیان این مطلب گفت: سد لاسک در صورت احداث یک پنجم آب تالاب را کم می کند.
وی اظهار داشت: حجم مخزن این سد 45 متر مکعب است و طبق براورد در صورت احداث 37 و نیم میلیون متر مکعب آب کمتری به تالاب انزلی وارد می شود.
این استاد دانشگاه که به مدت هشت سال جزو کمیته ارزیابی زیست محیطی طرحهای عمرانی گیلان بود در مورد پیوست زیست محیطی طرح سد لاسک پاسخ داد: پیوست زیست محیطی تهیه شده برای سد لاسک وجاهت علمی و قانونی ندارد.
وی تصریح کرد: منطق این است که مشاور طرح مکان ساخت سد و اثرات مثبت و منفی زیست محیطی ، میزان تخریب جنگلها، اتفاقات پایین دست ، وضعیت روستاها، تغییرکاربری زمین کشاورزی، جاده و غیره را بررسی کند و با حضور نمایندگان وزارتخانه ها و سازمانهایی مثل وزارت راه ، نیرو سازمان جنگل ها نظرات اعلام و تصمیم گیری شود.
وی افزود: تا یک سال پیش ما در این جلسات بودیم و مشکلاتی را که در اثر ساخت سد ایجاد می شد را متذکر می شدیم راه حلی نتوانستند برایش ارائه دهند از یک سال قبل استادان دانشگاه و سازمانهای مردم نهاد را دعوت نکردند و خودشان بریده و دوخته اند.
دهدار خاطرنشان کرد: یکی دو سال اخیر ترمز محیط زیست نیز از روی این طرح برداشته شده است .
*تالاب انزلی در مرداب مشکلات
وی با اشاره به این که تالاب انزلی در پایین ترین سطح نسبت به محیط اطرافش قرار گرفته و آب 14 رودخانه را به سمت خود می کشد و خروجی اش به دریا می رود افزود: یکی از رودخانه های اصلی که اب تالاب را تهیه می کند پسیخان است که از همان رودخانه محل احداث سد لاسک سرچشمه می گیرد .
به گفته وی بنا به اعلام مشاور طرح با احداث این سد 75 میلیون متر مکعب آب در اختیار بخش کشاورزی و شش میلیون متر مکعب آب شرب نیز به شفت و احمد سرگوراب وچند روستا داده می شود.
این عضو هیات علمی افزود: مشکل اصلی این است که تالاب انزلی در شرایط بدی قرار دارد و عمقش از بالای 10 متر به یک متر رسیده و آب چندانی در تالاب باقی نمانده مضاف بر این که در تابستان آبی که از سد رهاسازی شود برای زمین های کشاورزی می رود.
وی متذکر شد: نگرانی اصلی این است که در زمانی که تالاب به آب بیشتری نیاز دارد این طرح جلوی ورود آب را می گیرد .
به گفته وی درچنین شرایطی در نتیجه ی تبخیر بیشتر و بارندگی کمترعمق تالاب نیز کمتر می شود و این باعث کاهش میزان اکسیژن محلول در آب و مرگ و میر وسیع آبزیان می شود.
دهدار متذکر شد: از سوی دیگر آب وارده به زمین های کشاورزی به کود و سموم شیمیایی آغشته و پس از فصل کشت هرز آبهای سطحی دوباره این سموم را شسته و وارد تالاب می شود و فشار دیگری به تالاب وارد می کند .
به گفته وی نکته مهم دیگر این که زمین بایری در پایین دست سد وجود ندارد که به واسطه سد بخواهند زیر کشت ببرند خیلی جاها سد می زنند برای این که زمینهای بایر را به زیر کشت ببرند ولی این شرایط در گیلان وجود ندارد .
وی افزود: در گیلان فاصله دریا و رودخانه ها کم و تعداد رودخانه ها زیاد است مردم از آب رودخانه ها استفاده و زمینهایشان را سیراب می کنند و شهری هم وجود ندارد که الان دچار کم ابی باشد .
این استاد دانشگاه متذکر شد: رسالت وزارت نیرو توزیع و تامین آب است ولی سازمانهایی مثل منابع طبیعی و محیط زیست که باید جلوی این طرح بایستند کوتاهی می کنند .
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اگر اثرات زیست محیطی سد لاسک واقعی و بی طرفانه بررسی می شد با توجه به این که یکی از شاهرگهای تالاب را قطع می کند هیچگاه وجاهت قانونی پیدا نمی کرد.
این عضو هیات علمی با اشاره به قوی بودن جریان سد سازی در کشور متذکر شد: همین داستان 30 سال پیش در ارومیه اتفاق افتاد و منجر به آسیب به محیط زیست و کشاورزی منطقه شد.
وی تصریح کرد: الان دارد نظیر همان اتفاق در تالاب انزلی رخ می دهد و جالب این است که در گیلان 54 سد دیگر در حال احداث است .
وی متذکر شد: ما باید از تجارب استفاده کنیم و اگر دارویی حال بیمار را بدتر می کند دیگر نباید آن را تجویز کرد.
*مدیریت منابع آبی یک ضرورت
در استان گیلان چهار برابر میزان مصرف از آسمان باران نازل می شود ما اگر حتی به آبهای زیرزمینی دست هم نزنیم و از آب بارش استفاده کنیم باز هم اضافه می آوریم .
دکتر ابوعلی گلزاری فوق دکترای مهندسی محیط زیست با بیان این مطلب گفت: منطق این است که مدیریت آب باران ، آبهای سطحی و منابع آبی صورت بگیرد .
وی افزود: ما در گیلان رودخانه های زیادی داریم که فقط پاییز و زمستان فعالند می توانند برای احداث سد لاستیکی روی آنها تمرکز کنند تا آب این رودخانه ها به جای ورود مستقیم به دریا داخل زمین نفوذ کند.
گلزاری متذکر شد: در شرایطی که کارگروه احیای تالاب قولهایی برای زنده نگه داشتن تالاب می دهد، با این کار جلوی یکی از بزرگترین مشربهای تالاب انزلی بسته می شود .
وی با اشاره به این که تامین آب کشاورزی هدف اصلی ساخت این سد است گفت : احداث این سد لطمه بزرگی به محیط زیست منطقه می زند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: رودخانه امامزاده ابراهیم یکی از رودخانه های تامین کننده آب تالاب انزلی است و با توجه به این که تالاب نسبت به 10 سال قبل 90 درصدش خشک شده، احداث سد لاسک لطمه شدیدی به آن می زند.
وی با تاکید بر لزوم رعایت حقابه تالاب انزلی افزود: برای احداث سد حدود یکصد هکتار از شمشادهای هیرکانی قطع می شود.
وی تصریح کرد: درست است سد لاستیکی و کوتاه است اما خود به خود وسعت و حجمش زیاد می شود و مساحت زیادی را می طلبد .
جلوگیری از ساخت سد لاسک که مدتها محل نقد استادان دانشگاه، کارشناسان،سازمان های مردم نهاد واصحاب رسانه بود اکنون به یک مطالبه همگانی تبدیل شده است.
به گزارش ایرنا، تالاب انزلی بعنوان یکی از زیست بوم های ارزشمند کشور و جهان مهار کننده سیل های ویرانگر ، تعدیل کننده آب و هوای منطقه و زیستگاه گونه های زیادی از آبزیان، پرندگان و گیاهان است. این تالاب سال 1354 در فهرست تالاب های بین المللی رامسر به ثبت رسید.
علاوه بر تاثیرات اقلیمی، تالاب انزلی از مراکز مهم جذب گردشگر گیلان محسوب می شود و معیشت جمعیت قابل توجهی از ساکنان حاشیه تالاب به لحاظ کشاورزی، صیادی و تامین مواد اولیه صنایع دستی به حیات آن وابسته است.
فاضلاب های صنعتی، خانگی، بیمارستانی، ضایعات کشتارگاهی ، سموم کشاورزی، پسماندها و نخاله ها ، گیاهان مهاجمی چون آزولا و سنبل آبی ، تصرف اراضی و ساخت و ساز در حریم تالاب، آتش زدن نیزارها با هدف تصرف، ورود رسوبات از رودخانه ها و انتقال آلودگی از دریا و کاهش میزان آب موجود ، حیات تالاب انزلی را به شدت به خطر انداخته است.
این معضلات تالاب انزلی را سال 1993 در فهرست تالاب های در معرض خطر (مونترو) قرار داد. برای حفظ بقای این تالاب ارزشمند ، مدیریت پسماند، مدیریت پساب، مدیریت رسوب، کاشت درخت در حوزه آبریز تالاب و جلوگیری از ورود رسوبات بیشتر به تالاب، جلوگیری از ورود پسماند به رودخانه ها و دریای خزر، جلوگیری از ورود پساب های گوناگون از طریق ساخت تصفیه خانه فاضلاب ، جلوگیری از تعدی افراد به حریم تالاب و تصرف اراضی تالابی، جلوگیری از برداشت بی رویه آب از تالاب و رعایت حقابه تالاب باید به جد مورد پی گیری قرار گیرد.
6030

http://www.gilan-online.ir/fa/News/53436/سد-لاسک-شاهرگ-تالاب-انزلی-را-قطع-می-کند
بستن   چاپ