چاپ

نسیم گیلان - لاهیجان- صدسالگی هنر تئاتر در شهر سرسبز لاهیجان با رویداد خجسته ای همراه شد. گشایش" مدرسه تئاتر آن " با مدیریت و مدرسی نیما حسندخت از هنرمندان به نام دلباخته ی این هنر.
هنرمندی که سالها صبوری کرده ، خاک صحنه خورده ، تئاتر را به تمامی آموخته و فراتر از آن زندگی کرده تا اکنون راه را به نوآمدگان نشان دهد.
نیما حسندخت در آیین گشایش "مدرسه تئاتر آن" با حضور استاد یوسف فخرایی هنرمند پیشکسوت تئاتر گیلان و نگار نادری رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی لاهیجان و جمعی از فرهیختگان با بیان این که ما در صد سالگی تئاتر لاهیجان به سر می بریم گفت : این حیرت انگیز است که چگونه شهری می تواند صد سال تئاتر داشته باشد بی آنکه هنرمندان تئاترش در طول یک قرن اتاقی از آنِ خود داشته باشند؟!
وی چنین ادامه داد : شاید بیهوده نیست که در نقشه ی جهان عارفانه ی عطار نیشابوری در منطق الطیر، فقر مرحله ای پس از حیرت است و ما گویا سال هاست که حیرتمندِ فقیریم در ابتدای فنا رفتن. شاید نمی بایست در افتتاح از اختتام سخن بگویم. اما مگر هنر و هنرمند تئاتر جز دست انداختن و روشن کردن تیرگی های افتاده بر شیشه واقعیت می بایست وظیفه ای ارزشمندتر از این بر خود متصور بداند!؟
این بازیگر با تجربه تئاتر خاطرنشان کرد: آیا مگر نه اینکه هنرمند جز با درست و بی ملاحظه دیدن و دور انداختن مصلحت سنجی های عموما بر اساس منفعت طلبی های موجود می تواند وهم خویش و دیگران را برهم زند و تصویری واقعی و دقیق از وضعیت موجود به دست دهد؟!
حسندخت، این مدرسه را به سان اتاقی و سرپناهی برای همه هنرمندان تئاتر و نیز هنرمندان دیگر رشته ها خواند و افزود : این مدرسه تلاش می کند تا نخست از نیروهای خوش فکری که خوشبختانه هنوز در گوشه و کنار همین شهر و شهرهای اطراف حضور دارند و سپس از هر اهل فرهنگ و هنری که سودای عشق ورزی با عمر خویش و دیگران دارد به قدر توان و کوشش خود بهره مند شود.
این هنرمند سینما و تئاتر بخش زیادی از سردرگمی های موجود در امر آموزش به طور کلی و در تئاتر را نبود روش مندی دانست و بر لزوم داشتن ایده در تدریس تاکید کرد.
وی با بیان این که تنها با فهم و اجرای درست روش است که می توان به منش رسید اظهار داشت : امروز در هر دو مورد دچار ضعف و مشکلات بنیادین هستیم و برای اینکه در صد سال بعد، آنها که از پسِ ما خواهند آمد تکرار فاجعه بار ما نباشند می بایست بار دیگر آغاز کنیم.
وی با ابراز تاسف از بی توجهی به امر پرورش تصریح کرد: در خوشبینانه ترین حالت، نظام تدریس ما تنها به امر آموزش و انتقال داده ها و اطلاعات به نسل تازه به دوران رسیده می پردازد در حالی که امروزه به مدد اینترنت این امر به راحتی از مدرس واقعی قابل انتقال به فضای مجازی است ، حال آنکه به هیچ عنوان این امکان برای پرورش وجود ندارد.
حسندخت متذکر شد: ما تنها با توجه به امر پرورش می توانیم واقعی بودن و حضور داشتن را تبدیل به وضعیتی اعجاب انگیز و بی بدیل برای فهم درست تر و احساس بهتر نماییم. حال آنکه می بینیم امروزه تئاتر که اساسا زنده ترین هنر موجود جهان است و با واقعیت وجود جسمانی نمایش گر و نمایش بین در یک مکان شکل می گیرد نیز متاسفانه دچار این وضعیت زیست مجازی شده است.
این مدرس تئاتر با تصریح بر لزوم بازگشتی جست و جوگرانه و نگاهی منتقدانه به مبانی و نظریه های قدیم و جدید تعلیم و تربیت برای عبور از این وضعیت بحرانی بر ضرورت بهره گیری از تجربیات بی نظیر افرادی همچون بهمن بیگی ها ، میرهادی ها، مجتهدی ها و همچنین نظریه های غربی افرادی چون جان دیویی و دیگران و نیز جوامع پیشرو در آموزش و پرورش و کسانی که آموزش و پرورش را دارای کارکردی اجتماعی می دانند تاکید کرد.
وی با بیان این که پرورش درست به هنرجو کمک می کند تا فاصله ای میان آموزش و عمل نبیند و به مدرس می آموزد که اصول آموزشی خود را بر اساس نیازهای هنرجو و نیز جامعه بنا نهد افزود: مدرسان مدرسه تآتر "آن" تلاش می کنند تا در کنار امر آموزش، بیش از پیش به پرورش ارج و اهمیت نهند.
حسندخت با تاکید بر اهمیت شناخت پیشینیان در تئاتر گفت: این مدرسه در همه سطوح هنر تئاتر به ویژه هنر بازیگری از طلیعه ها و سرچشمه ها می آغازد تا به دوران معاصر برسد چرا که هنرجو می بایست آگاه باشد تا چه اندازه با امر مستمر، جدی و تاریخمندی رو به روست و بداند که بدون توانایی قرار گرفتن روی شانه پیشینیان قادر نخواهد بود چشم اندازهای گسترده تری را به نسبت درگذشتگان مشاهده نماید و خشتی بر خشتی بنا نهد.
وی افزود: در نهایت هنرجویان در گذر از یک دوره چهارساله و آزمودن روش های گوناگون تلاش می کنند تا توانایی به دست آوردن سبک شخصی خود را کسب نمایند و همچنین دانش هنری خود را با گره زدن به علوم انسانی از قبیل ادبیات کلاسیک ایران و جهان؛ جامعه شناسی و روان شناسی؛ سینما و موسیقی و هنرهای تجسمی برتری دهند و روزآمد نمایند.
حسندخت با ابراز ناخرسندی از این که این روزها با کمتر هنرمند تئاتری مواجه می شویم که نسبت به هنرها و علوم انسانی دیگر آگاهی نسبی داشته باشد خاطرنشان کرد : آموزشگاه های هنری باید با پافشاری بر مواضع علمی و تخصصی و تن ندادن به سلیقه بازار و پخته خواری های معمول الگوی درستی در برابر هنرجویان گذاشته و به این ترتیب موجب حفظ آبروی هنر ارزنده شوند.
حسندخت با اشاره به این که مدرسه تئاتر " آن" تلاش می کند تا ایده تئاتر برای همه را از یک شعار جشنواره ای و مقطعی خارج نماید افزود: ما همزمان که به اشکال مشخصی از اجرای تئاتر توسط هنرمندان احترام می گذاریم و در جهت بهتر شدنش تلاش می کنیم بر این باوریم که هنر تئاتر هنوز نتوانسته در این سرزمین از بسیاری از امکانات شکوهمند و گسترده خود بهره ببرد.
وی با بیان این که تئاتر ما تاکنون نتوانسته است خود را با رگ و ریشه شهر پیوند زند و تنها به مغازه ای که کرکره اش آن هم گاه به گاه بالا می رود و خودی می نماید و سپس تا روزی دیگر و دورتر در محاق می ماند مبدل شده است تاکید کرد: می بایست میان هنرمندان تئاتر و مردم در پی پیوند های دیگری به جز نمایش گر و نمایش بین بود.
وی با اشاره به اهدای کتاب های زنده یاد مهدی دانش رفتار به مدرسه تئاتر "آن" و قدردانی از خانواده اش به پاس این کار ارزشمند و همچنین نامگذاری تماشاخانه این مدرسه به نام دانش رفتار گفت : امیدوارم اتفاقات مبارکی که در این تماشاخانه و این مدرسه خواهد افتاد آبرو دار نام و تلاش های بی وقفه او در عرصه هنر تاتر و سینما باشد.
حسندخت در خاتمه گفت:مدرسه ی "آن" برای همه آنانی است که دل و اندیشه در گرو دانایی و توانایی هر چه بیشتر و بهتر دارند ، آنانی همچون پرومته برپا دارندگان آتش و همچون سیزیف آگاه به رنج و دشواری وظیفه و زیستنی در هماره شدن برای ماندن در یک وضعیت انسانی بسیار انسانی، پس مبارک همه شان.
*تئاتر یک دیالوگ است
یوسف فخرایی استاد پیشکسوت تئاتر گیلان نیز در این آیین با اشاره به اجرای تئاتر در سال 1298 در لاهیجان گفت : 100 سال پیش که شاید در ایران از هر 100 نفر 10 نفر سواد ادراک مفهوم دشواری چون تئاتر را داشتند در مدرسه حقیقت لاهیجان تئاتر اجرا شده یعنی اینجا صاحب ایده ،نویسندگی ،کارگردانی و بازیگری است .
وی با اشاره به ارزشمندی تمامی هنرها، در خصوص این که چرا ما با تئاتر درگیری ذهنی داریم اظهار داشت: جوهر تئاتر دیالوگ است یعنی من می توانم رمان یا شعر را در خانه بخوانم ولی وقتی می خواهم تئاتر ببینم باید از خانه خارج شوم و حضور در خیابان حضور یک فرد در جامعه است ، رابطه میان او و نظام سیاسی اوست .بنابر این تئاتر همواره یک دیالوگ میان انسان و انسان و فرد با جامعه است و این جوهره در طول هزاران سال حفظ شده و امروز ما وارث این جوهره بزرگ هستیم و باید حفظش کنیم و آن را به نسل بعد منتقل کنیم .
این استاد تئاتر با ابراز خشنودی از گشایش "مدرسه تئاتر آن" افزود: مجموعه هایی این چنین می تواند به ادامه این دیالوگ و گفت وگوی جمعی کمک کند.
اجرای زیبای قطعه ای با ساز بر بط توسط بابک صبوری به نام ` بلندی های گیلان` ، قصه خوانی گیلکی توسط هادی غلام دوست از نویسندگان شرق گیلان،اجرای نقالی قسمتی از شاهنامه توسط منیژه واحد قاضیانی بخشهای دیگری از آیین گشایش این مدرسه تئاتر بود.
امید می رود همانگونه که نیما حسندخت در پایان سخنانش گفت : شاهد تی تی زدن ، شکوفا شدن و بار دادن این نهالی باشیم که در نخستین فصل برگریزان در سرزمین بارور لاهیجان روییده است .