چاپ

نسیم گیلان - رشت- مراسم رونمایی از کتاب «ساختمان مشروطه» در رشت برگزار شد و سخنرانان این مراسم مستند نگاری را در احیا و مرمت بناهای میراثی ضروری عنوان کردند.

به گزارش خبرنگار مهر ، بعدازظهر شنبه به همت خانه فرهنگ گیلان و شرکت معمارنت کتاب «ساختمان مشروطه» اثر مهرداد بهمنی و سارا کریمی با حضور نویسندگان این اثر در پژوهشکده گیلان شناسی رونمایی شد.
در این مراسم و پیش از رونمایی کتاب، مستندی با موضوع مرمت نخستین مجلس ایران بعد از آتش سوزی ساختمان در سال 73 به نمایش درآمد که بازسازی این بنای فاخر روایت می کرد. عمارتی که خاطرات فراوانی از زمان ساخت نخستین مجلس بعد از انقلاب مشروطه تا ملی شدن صنعت نفت در دل داشت که به توپ بستن این ساختمان توسط «لیاخوف» روسی آن را از پای در نیاورد بلکه با درسایه آتش غفلت مسئولان وقت متروک شده بود. بعد از حادثه آتش سوزی تازه مسئولان به‌فکر احیای این بنای فاخر افتادند. بنایی که مستند آن نشان می داد نه تنها آتش سوزی، بلکه نفوذ موریانه به پی بنا و مرمت‌های غلط سالهای پیشین، آسیب بیشتری به این عمارت زده است.
اهمیت حفظ و نگهداری از ساختمان‌های میراثی
در ابتدای این مراسم مهندس روبرت واهانیان با اشاره به محتوای کتاب «ساختمان مشروطه»، اظهارکرد: این کتاب اهمیت حفظ و نگهدای ساختمان‌های میراثی به‌ ویژه بناهایی که در مالکیت ادارات دولتی است، نشان می دهد.
معمار بازسازی بنای شهردار رشت در ادامه افزود: این کتاب یک اثر فرهنگی ماندگار است و می تواند منبع و مرجعی برای مرمت بناهای تاریخی باشد.
واهانیان با بیان اینکه در این کتاب بر اهمیت مطالعات تاریخی در مرمت بناهای تاریخی تأکید شده است، گفت: چیزی که در مرمت بناهای میراثی به آن توجه نشده تاریخ معماری بنا است. برخی اوقات اماکن میراثی به‌ویژه بناهای مذهبی به‌صورت ناشیانه مرمت شده و آسیب جدی به اصالت بنا وارد می شود.
وی با اشاره به مرمت ساختمان شهرداری رشت بعد از زلزله منجیل، تصریح کرد: متاسفانه اطلاعات شهرداری رشت در حوزه تاریخ بناهای میراثی بسیار ناچیز است.
واهانیان افزود: این کتاب اهمیت مطالعات تاریخی را نشان می دهد که بعد از تشکیل یک شورای راهبردی از رشته های مختلف، اساتید مرمت برای احیای ساختمان مشروطه سابق دعوت می شوند.
وی در خطاب به نویسندگان این اثر گفت: این کتاب یک دیوان غزل بوده که با عشق تدوین شده است.
نقش غیرقابل انکار گیلانیان در جنبش مشروطه
در ادامه این مراسم دکتر ناصر عظیمی پژوهشگر تاریخی به نقش گیلانیان در جنبش مشروطه اشاره و اظهارکرد: متاسفانه مورخان تاریخ معاصر این نقش را نادیده گرفته اند.
وی افزود: در آستانه فتح تهران، شهر تبریز به‌عنوان مرکز مشروطه خواهی موضع دفاعی به‌خود گرفته بود و زمان فکر کردن به گرفتن پایتخت را نداشت، این کار را انقلابیون گیلان عملی کردند.
وی در ادامه به بازخوانی بخش‌های دیگری از کتاب پرداخت و با نمایش نموداری، با ذکر تاریخ وقایع آغاز استبداد صغیر، به توپ بسته شدن مجلس توسط لیاخوف و احیای مشروطه، واکنش گیلانیان و بختیاری‌ها را توضیح داد.
عظیمی ضمن گرامیداشت نام و یاد سران مشروطه گیلان به‌ویژه «میرزاحسین‌خان کسمایی» و «میرزا کوچک جنگلی»، تاکیدکرد: مشروطه اعمال اراده جمعی برای کوچ از جهان قدیم به جهان جدید که مبتنی بر قانون است، بود.
نبود سنت مستندنگاری در بسیاری از مرمت‌های تاریخی
مهرداد بهمنی یکی از مولفان این کتاب در این مراسم به توضیح درباره چگونگی برگزاری جلسات شورای راهبردی مرمت ساختمان مشروطه و مستندنگاری صوتی و تصویری پرداخت.
وی با بیان اینکه در طول 8 ماه مطالعه تاریخی و آسیب‌شناسی انجام شد، افزود: در هر جلسه نقشه‌های تهیه شده بررسی و مشاور تمامی نقطه نظرات را در مطالعه مدنظر قرار می داد.
بهمنی با اشاره به اینکه متاسفانه سنت مستندنگاری دربسیاری از کارهای مرمت‌گران ما وجود ندارد، گفت: سیستم ما بیشتر روایت شفاهی معمار به استادکاران بود. همین دانش ذهنی سبب تداوم سنت شفاهی شد.
بهمنی با بیان اینکه این نخستین پروژه ای بود که پیش از آماده‌سازی طرح مطالعاتی مستندسازی شده است، تصریح کرد: کتاب «ساختمان مشروطه» حاصل این مستندنگاری است. امیدواریم این سنت در پروژه‌های مرمت بناهای میراثی ادامه داشته باشد.
سارا کریمی دیگر مولف این کتاب نیز گفت: این کتاب داستان ساختن کاخ ملت در ایران است که جمعی از معماران از گل بنایی ساختند که خانه‌ای مدرن شد. مجلس سابق، یادآور ترورها و خشونت هایی است که برمشروطه خواهان گذشته است.