چاپ

نسیم گیلان - لاهیجان- نوروز، زمان نشاط و شادابی و شیرین شدن کام هاست و شیرینی های محلی دستپخت مادربزرگها و مادران حلاوت دیگری دارد.
کدبانوهای پرتلاش سیاهکل این دیار سربلند زیبا نیز در ایام عید نوروز شیرینی ها و نان های مخصوصی را طبخ می کنند تا با آن از عزیزان خود پذیرایی کنند.
برنج شیرینی
برای پخت این شیرینی زنان دور هم جمع می شوند و ابتدا روغن جامد را با دست ورز می دهند تا تمام آن ها در هم حل شده و به صورت یک دست در آید و این عمل را بال زدن می گویند. سپس برنج را در نمکیار که نوعی سینی سفالی است با سنگ می سایند تا مثل آرد یک دست شود آنگاه مواد لازم مثل روغن ، زعفران و زرده تخم مرغ و شکر را باهم مخلوط می کنند و با دست ورز می دهند و ادویه جات را اضافه کرده و باز هم ورز می دهند این کار تا زمانی که به شکل خمیری ترد و یک دست درآید ادامه می یابد.
در قدیم خمیر را با دست شکل می دادند اما اکنون بعد از چند ساعت که خمیر ورز آمد آن را در قالب های کوچکی به اشکال مختلف در می آورند و آنگاه روی خمیر را با گل محمدی ، زعفران ، زرده تخم مرغ و آب شکر تزئین می کنند که در اصطلاح به آن لاچ زدن می گویند و در نهایت به پخت شیرینی ها می رسد که در اینجا زنان ابتدا شیرینی ها را در داخل تشتی به شکل ردیف قرار می دهند و تشت مسی را روی آتش ملایمی می گذارند. روی تشت را نیز یک سینی پر از زغال قرار می دهند تا زیر و روی شیرینی ها در یک حرارت پخته شود. بعد از پخت، شیرینی ها را در ظرف مسی دیگ شکل ردیف قرار می دهند تا تازه و ترد باقی بماند و در ایام عید این نوع شیرینی در اکثر خانه ها مردم سیاهکل طبخ می گردد.
برنج حلوا:
برنج حلوا نام نوع دیگری از حلوای محلی است که با آرد و شکر تهیه می شود و در ایام عید کاربرد دارد.
برای پخت این شیرینی نخست آرد برنج را تفت داده تا به رنگ قهوه ای در آید آنگاه شهد شکر را در داخل آرد ریخته و هم می زنند پس از سفت شدن آن را در داخل سینی پهن می کنند و به شکل لوزی برش می زنند . بعد از سرد شدن لوزی ها را در ظرف مسی نگه داری می کنند تا ترد و سالم باقی بماند .
کولاس:
کولاس نام نان محلی نازکی است که در تنور طبخ می شود ودر روستاهای سیاهکل به وفور مورد استفاده قرار می گیرد.
شیوه پخت نان این گونه است که آرد گندم و آب و نمک را باهم ورز می دهند تا تبدیل به خمیر شود و 12 ساعت قبل از پخت نان باید خمیر آن آماده شود تا به اصطلاح ورز بیاید . وقتی که تنور سفالی که در داخل ایوان خانه ها یا در حیاط بیرون از خانه در اتاقی تعبیه شده کاملا داغ شد این نان توسط زن خانه با وردنه صاف شده و به تعداد زیاد پخته می شود. این نان در خانه های گالشی مصرف شبانه روزی داشته و گاه هرشب یا هر غروب طبخ می شود.
کلان:
کلان نام نان محلی است که به شکل گرد با قطری کلفت در داخل تابه یا دیگ پخته می شود.
که مواد آن آرد و تخم مرغ و نمک و روغن و آب است که ابتدا خمیر آن را تهیه می کنند و روی آن را می پوشاندند تا چند ساعتی بماند و به اصطلاح ورز بیاید و وقتی که آماده پخت شد ابتدا کف تابه یا دیگ را چرب کرده و خمیر را در داخل آن قرار می دهند و سپس روی تابه را با سینی پراز زغال می گذارند تا روی نان کلان هم برشته شود البته در گذشته خمیر کلان را مستقیم روی آتش که کلاچال معروف است می گذاشتند و روی آن زغال می ریختند تا پخته شود البته روی یک طرف آن ظرف دیگ می پوشاندن آنگاه بعد از پخت نان گرد را پاک می کردند و نانی خوشمزه بدست می آمد .نان کلان اکنون نیز در روستاهای شهرستان سیاهکل پخت می شود .
کماج:
نان کماج در منطقه دیلمان شهرستان سیاهکل به وفور پخت می شود و مخصوص آن منطقه است این نان نیز نازکتر از کلان و ضخیم تر از کولاس پخته می شود مواد این نان آرد گندم و برنج و آب و نمک و شکر است که کماج را بعد از خمیر کردن پهن کرده و برروی پشت تابه ای سفالی می پختند.
از نان های معروف دیگر سیاهکل خلفه نان است:
در این نان هم علاوه بر آرد و شکر و تخم مرغ ، بذر گیاه خلفه یا خلفا به میزان زیادی استفاده می شود برای پخت این نان ابتدا باید آرد گندم را با ادویه جات و خلفه مخلوط و سپس شیر و به میزان کمی شکر و یک تخم مرغ به آن اضافه کرد . این خمیر بعد از 3 ساعت ورز می آید . آنگاه به وسیله نان چو به صورت نازک بر پشت تابه قرار داده می شود و به وسیله همان چوب از پشت تابه برگردانده می شود.
آخرین نانی که در این گزارش به آن می پردازیم و در خانه های روستایی سیاهکل هم زیاد پخت می شود کلوبیج نان است:
برای پخت کلوبیج نان باید اول آرد و ادویه جات را باهم مخلوط کرد و ماست و سرشیر را همراه با زیره ، نمک ، زردچوبه و دارچین به آن اضافه می کنند و به هم می زنند و سپس تخم مرغ ها را به آن می افزایند و بعد از مخلوط کردن در داخل تابه ای روغن را داغ می کنند و خمیر را به اندازه ای که تمام سطح تابه را بپوشاند ، در آن ریخته و منتظر می شوند تا به رنگ طلایی سر شود آنگاه آن را بر می گردانند تا طرف دیگر آن سرخ شود.
کدبانوهای گیلانی از گذشته تا امروز در تلاشند که در ایام نوروز محیط خانه را آراسته تر از پیش و کام اهل خانه را شیرین کنند . نوروز همواره برای آنان بشارت دهنده روز و روزگاری نو و سرشار از سرور و سرزندگی است.
7297 /6030