چاپ

نسیم گیلان -
آیا زیر پای عبدالمهدی خالی می‌شود؟
١٤٢
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
8 ماه بعد از انتخاب عادل عبدالمهدی به مقام نخست‌وزیری، گروه‌های عراقی که پایه‌گذار تشکیل دولت او بودند، یک به یک به منتقدان جدی او تبدیل می‌شوند. جریان سائرون به رهبری مقتدا صدر اعلام کرده است که دولت را به پارلمان می‌کشاند تا در برابر نمایندگان مجلس پاسخگو باشد. جریان حکمت به رهبری عمار حکیم اعلام کرده است که به گروه اپوزیسیون دولت در پارلمان تبدیل می‌شود. عبدالمهدی که روزگاری با ائتلاف 3 جریان سائرون، حکمت و ائتلاف وطنیه به عنوان نامزد نخست‌وزیری معرفی شد. این 3 گروه به ‌شدت با نامزدی مجدد حیدر العبادی، نخست‌وزیر پیشین مخالف و همچنین معتقد بودند که جنبش فتح نزدیک به حشد الشعبی هم نباید در رأس دولت قرار گیرد. اما حالا از 3 گروه اصلی که معمار دولت عادل عبدالمهدی بودند، دو گروه سائرون و حکیم رسما به جمع منتقدان او پیوسته‌اند تا گسل سیاسی در بغداد، ثبات دولت حاکم را در معرض زلزله‌ای مخرب قرار دهد. بهانه‌ای که این دو جریان سیاسی دستمایه تضعیف دولت مرکزی کرده‌اند، انتقادهای کلی است که آیت‌الله سیستانی مرجع شیعیان عراق از مجموعه حاکمیت سیاسی این کشور در پنجمین سالگرد صدور فتوای وجوب کفایی دفاع و تشکیل حشدالشعبی انجام داده است. در شرایطی که آیت‌الله سیستانی از ناتوانی کلیت دستگاه سیاسی بغداد در اجماع برای تکمیل کابینه و اثر رقابت‌های سیاسی و اختلاف آشکار و پنهان اظهار نگرانی کرده است، موضع‌گیری تازه جناح‌های قدرتمند پارلمان نشان از این دارد که در روزهای پیش رو نه تنها اجماع بیشتری در میان نمایندگان مجلس برای بهبود شرایط عراق ایجاد نمی‌شود بلکه باید منتظر شکاف‌ها و اختلاف‌های تازه‌ای بود که موجودیت دولت عادل عبدالمهدی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
عادل عبدالمهدی 8 ماه بعد از رأی اعتماد پارلمان برای تشکیل دولت همچنان از انتصاب 4 وزیر کابینه خود به دلیل اختلاف نظرها و رقابت‌های درونی فراکسیون‌های پارلمان ناتوان مانده است. وزارتخانه‌های دفاع، کشور، آموزش و دادگستری عراق به دلیل رقابت‌های احزاب همچنان بدون وزیر اداره می‌شوند، همزمان افزایش فشارهای امریکا به دولت عراق در آستانه فصل گرما برای کاهش خرید گاز و برق از ایران هم باعث شده تا نگرانی‌ها نسبت به از سرگیری اعتراضات در جنوب عراق به دلیل کمبود برق از سر گرفته ‌شود. دولت امریکا از زمان از سرگیری تحریم‌های ضدایرانی، فشار شدیدی به دولت عراق برای کاهش تجارت با ایران وارد می‌کند. سال گذشته قطع موقت صدور برق ایران به عراق باعث بروز شورش‌های گسترده‌ای در منطقه بصره و استان‌های مجاور آن شد. عراق بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در یک سال گذشته بود و فشارهای امریکا و تهدیدهای امنیتی که نیروهای وابسته به امریکا برای متهم کردن ایران در این کشور ایجاد می‌کنند به یکی از مشکلات عمده عراق تبدیل شده است. در چنین شرایطی عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق که تلاش کرده است با اتخاذ رویکردی متعادل در رویارویی امریکا علیه ایران، منافع مردم عراق را تامین کند حالا باید در برابر سهم‌خواهی‌های گروه‌های سیاسی این کشور هم مقاومت کند.
انتقادهای مرجعیت شیعه عراق
ظهر جمعه سیداحمد صافی، خطیب نماز جمعه کربلا، خطبه دوم خود را به قرائت پیام آیت‌الله سیستانی «به مناسبت سالروز صدور فتوای دفاع کفایی» اختصاص داد، فتوایی که 5 سال پیش پس از تسلط داعش بر سرزمین‌های عراق، همه عراقی‌هایی که قادر به حمل سلاح بودند به دفاع از مقدسات و مردم فراخوانده‌ شده‌ بودند. در این بیانیه مرجع شیعیان از دولت حاکم در بغداد به دلیل ناتوانی در انتصاب وزرای کلیدی دفاع و کشور، مبارزه با فساد و بهبود خدمات عمومی انتقاد کرده‌ بود. آیت‌الله سیستانی هشدار داده است:«تداوم منازعه بر سر غنیمت‌ها، دستاوردها، تحریک مشکلات امنیتی و قبیله‌ای و فرقه‌ای در گوشه و کنار کشور با هدف دستیابی به اهداف مشخص و عدم تسریع در حل و فصل مشکلات مناطقی که از جنگ علیه تروریسم آسیب دیده‌اند به بقایای داعش فرصت مناسب را برای به خطر انداختن امنیت و ثبات کشور می‌دهد.»
با وجود هشدار آیت‌الله سیستانی در مورد بالا گرفتن «اختلافات آشکار و پنهان» در «صفوف احزابی که زمام امور را در دست داشتند»، «درگیری میان نیروهایی که خواهان حفظ موقعیت سابق خود بودند» و «نیروهایی که در طول جنگ علیه داعش سر برآوردند و برای تثبیت حضور و دستیابی به دستاوردهای مشخص تلاش می‌کردند» به نظر می‌رسد، تعدادی از گروه‌های صاحب نفوذ در پارلمان عراق به دنبال تشدید اختلاف‌ و شکاف‌ها هستند. مشخص نیست در شرایطی که عراق تحت فشار شدید ایالات متحده امریکا و مشکلات عدیده اقتصادی و سیاسی قرار دارد، اعلام نظر تازه جریان حکمت و فهرست سائرون تا چه اندازه بتواند به کاهش تنش‌ها کمک کند.
اپوزیسیون ‌بازی در بغداد
جریان حکمت به رهبری عمار حکیم یک‌شنبه شب با صدور بیانیه‌ای خبر داد با توجه به «شرایط سیاسی موجود» تصمیم گرفته است که در تمام سطوح به «اپوزیسیون» دولت حاکم تبدیل شود. به گزارش خبرگزاری فارس در این راستا علی البدیری عضو این جریان سیاسی دوشنبه به پایگاه خبری المعلومه گفت که این تصمیم
به یک باره گرفته نشده و پیش از این نیز شخص عمار حکیم در خطبه‌های نماز عید فطر از آن خبر داده بود، همچنین هدف جریان «الحکمه» تلاش در راستای سقوط دولت نیست. حسن عاقولی، سخنگوی فهرست جریان سائرون وابسته به مقتدا صدر در پارلمان عراق به خبرنگاران گفته است:«ما خود را موظف می‌دانیم که نخست‌وزیر و کابینه او را برای توضیح در مقابل مجلس بیاوریم تا توضیح بدهند چه اندازه در پیشرفت برنامه اعلامی تشکیل دولت موفق بوده است و موانع پیش روی خود برای اجرای برنامه مصوب پارلمان را توضیح دهد.» عاقولی از «ناامیدی» مردم عراق در زمینه پیشرفت در اهداف دولت سخن گفته است و خواستار ارایه شواهد مستدل و عدد و رقم در مورد پیشرفت‌های دولت عبدالمهدی در مورد مبارزه با فساد شده است. عاقولی که فراکسیون متبوعش در انتخابات اردیبهشت ماه سال گذشته به عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق انتخاب شده ‌بود و به عنوان مامور تشکیل دولت بعد از 6 ماه کش و قوس موفق شد همراهی فراکسیون‌های دیگر برای تشکیل دولتی به ریاست عادل عبدالمهدی را کسب کند، عملکرد نخست‌وزیر و کابینه‌اش را «ضعیف‌تر از سطح مطلوب» توصیف کرده است. همزمان مقتدا صدر، رهبر جریان صدر و فراکسیون سائرون در پارلمان عراق هم در واکنش به وضعیت برق این کشور با انتقاد از وزیر برق و مسوولان دولتی اظهار کرد:«از ناتوانی دولت برای اصلاح یا بهبود اوضاع برق کشور مطمئن شده‌ایم لذا پیشنهاد می‌کنیم، دست شبه‌ نظامیان و احزابی که کنترل وزارت برق و نیروگاه‌های تولید آن را در دست دارند، قطع شود.» وی همچنین خواستار قطع کردن برق تمامی مسوولان شد تا بدین‌ترتیب رنج مردم را درک و احساس کنند.