بزرگنمايي:

مهندس محمد پناهنده مدير گروه فرآوري پسماند پژوهشکده محيط زيست با بيان اينکه استان گيلان به دليل ويژگي‌هاي طبيعي از جمله حساس‌ترين و شکننده‌ترين مناطق کشور به لحاظ معيارهاي محيط زيستي است، اظهار کرد: چنين حساسيت و آسيب‌پذيري بالايي بيانگر آن است که در اين منطقه از کشور ملاحظه معيارهاي حفاظت از محيط زيست داراي اهميت بسيار بالايي است.

وي افزود: در اين راستا يکي از معضلات اصلي محيط زيست استان گيلان، حجم بالاي توليد پسماند و شيوه‌هاي مواجهه اصولي با آن است.

وي ادامه داد: در ميان شهرهاي استان گيلان، رشت به عنوان پرجمعيت‌ترين شهر استان، براساس گزارش طرح جامع پسماند استان، روزانه بطور متوسط 1.2 تن پسماند توليد مي‌کند که حدود 729 کيلوگرم آن پسماندهاي تر و فسادپذير است.

پناهنده با اشاره به اينکه يکي از ويژگي‌هايي که معضل پسماند را از ديگر معضلات محيط زيستي متمايز مي‌کند متعدد بودن عوامل توليد آن است، تصريح کرد: هيچ فرد و يا هيچ فعاليت انساني نيست که در روز پسماند توليد نکند. هرچند که ميزان توليد پسماند افراد و فعاليت‌هاي مختلف متفاوت است و حتي کيفيت آنها نيز با هم فرق مي‌کند ولي در نهايت آنچه که اتفاق مي‌افتد، تجمع زماني آنها  طي روز، هفته، سال و ... است که اگر پالايش و تصفيه و تجزيه آنها را در شرايط فعلي جامعه امروز (با جمعيت بسيار زياد و فعاليت‌هاي بسيار گسترده) فقط به طبيعت بسپاريم، توان طبيعي، پاسخگوي تجزيه و تعديل آنها نبوده و در نتيجه انواع تخريب و آلودگي آب، هوا، خاک، پوشش گياهي و جانوري و انواع مسائل مربوط به بهداشت و سلامت انساني ظهور و بروز خواهند يافت.

وي اضافه کرد: در مواردي مانند پسماند که عوامل دخيل در آن بسيار متعدد هستند، اصولي‌ترين راه مواجهه با آن، تغيير در رفتار عوامل مولد آن يعني عوامل توليدکننده پسماند است و يکي از ابزارهايي که باعث تغيير رفتار در سطح وسيع جامعه مي‌شود، آموزش فراگير و موثر است.

پناهنده گفت: آموزش فراگير به اين معنا که شامل همه عوامل توليد پسماند شود و آموزش موثر به معناي آن است که محتويات آموزشي براساس نيازمندي‌هاي مخاطبان تعريف و به گونه‌اي ارائه شود که قادر به تغيير رفتار آنها شود.

مدير گروه فرآوري پسماند پژوهشکده محيط زيست با بيان اينکه براساس تجارب، مديريت پسماند در بسياري از نقاط جهان، حلقه اول ساماندهي اصول پسماندها، جلب مشارکت عمومي از طريق آموزش شهروندان و تغيير نگرش آنها نسبت به موضوع محيط زيست بطور عام و نسبت به پسماند به طور خاص است، افزود: مهمترين عرصه مشارکت مردم در زمينه مديريت پسماند، شرکت فعال و موثر آنها در مرحله کاهش توليد و تفکيک از مبدا پسماند است.

وي ادامه داد: نتايج چنين مشارکتي، زمينه‌ساز ترويج و گسترش صنايع بازيافتي و همچنين بالارفتن بهره‌وري کارخانجات کمپوست در توليد کود آلي است.

وي اضافه کرد: تجارب موجود در ارتباط با عملکرد کارخانجات کمپوست در استان گيلان، بيانگر آن است که عدم تفکيک گسترده پسماندها، مهمترين عامل کاهش بهره‌وري اينگونه سرمايه‌گذاري‌هاست که باعث شده اين کارخانجات نتوانند متناسب با ظرفيت برنامه‌ريزي شده خود عمل کنند.

پناهنده خاطرنشان کرد: يکي ديگر از نتايج بسيار مهم آموزش و گسترش فرهنگ تفکيک از مبدا، تغيير مسير حجم زيادي از پسماندهاي تر و فسادپذير از محل‌هاي دفن به محل‌هاي بازيافت مانند کارخانجات کمپوست است که مي‌تواند اقدام اصلاحي بسيار مهمي در بهبود وضعيت محل دفن پسماند سراوان در شرايط فعلي باشد که با مشکلات محيط زيستي فراوان بويژه در زمينه‌هاي توليد شيرابه و گازهاي مدفن مواجه است.

مدير گروه فرآوري پسماند پژوهشکده محيط زيست بيان کرد: با توجه به اهميت جلب مشارکت مردمي در ساماندهي اصول پسماند، آموزش فراگير و موثر شهروندان بايد بطور تخصصي و حرفه‌اي و براساس موازين علمي صورت گيرد تا جامعه از نتايج آن، در جهت حفاظت بهتر محيط زيست و ارتقاي سطح بهداشت عمومي بهره‌مند شود.