بزرگنمايي:

گيلان انلاين- در پي تصويب مصوبه ممنوعيت واردات، توليد و مصرف محصولات تراريخته در مجلس شوراي اسلامي، 11 مرجع علمي و 533 عضو هيات علمي دانشگاه، مدير مرکز پژوهشي، محقق و دانشجوي تحصيلات تکميلي با صدور بيانيه‌اي به کميسيون کشاورزي مجلس خواستار تجديدنظر در اين مصوبه شدند.

متن اين بيانيه که در حمايت از فناوري بومي – ملي محصولات گياهي تراريخته مي‌باشد، بدين شرح است:

فناوري اصلاح ژنتيک ارقام کشاورزي(محصولات تراريخته) از پيشرفته‌ترين ره‌آوردهاي دانش بشري در حوزه کشاورزي بوده و به عنوان ايمن‌ترين و دقيق‌ترين روش اصلاح ارقام براي حل بحران آب کشاورزي، بي‌نيازي از سموم زيانبار براي انسان و محيط زيست و افزايش کميت و کيفيت محصول شناخته مي‌شود.

آمريکا با هدف انحصار در اين فناوري در کنفرانس اسيلومار در سال 1975 براي اولين بار از دانشمندان جهان خواست به دليل برخي به اصطلاح ابهامات، تحقيق در اين حوزه را متوقف کنند. با اين حال خود با کمک زيست‌فناوري کشاورزي بر امنيت غذايي جهان به ويژه در محصولات اساسي سلطه يافته است. در سال‌هاي بعد، برخي جريان‌هاي تندرو همچون حزب صهيونيستي صلح سبز در پوشش عناوين ارزشمندي همچون محيط زيست و کشاورزي ارگانيک به کانون اصلي انتشار مطالب خلاف واقع و سندسازي عليه زيست‌فناوري بدل شدند.

در نتيجه اين تلاش‌ها برخي کشورهاي جهان که شمار آنها به عدد انگشتان دست نمي‌رسد، تحقيق و توسعه گياهان و حيوانات تراريخته را بدون استناد به هيچ مطالعه کارشناسي در کشورشان محدود کردند.

در ايران، تاکيدات قولي و فعلي مقام معظم رهبري نسبت به توليد حيوانات تراريخته در پژوهشگاه رويان پيش‌ روي محققان و سياست‌گذاران قرار دارد و سياست‌هاي کلي و بلندمدت جمهوري اسلامي ايران(مصوب 1379/11/3)، سند ملي زيست‌فناوري(سال 1384) و راهبردهاي اجرايي آن مصوب  شوراي عالي انقلاب فرهنگي(سال 1386) و قانون ملي ايمني زيستي(ماده 2) توليد محصولات تراريخته را تکليف کرده‌اند. همچنين وزراي سابق بهداشت، آقايان دکتر لنکراني و دکتر پزشکيان و مراجع رسمي همچون وزارت بهداشت، ستاد توسعه زيست‌فناوري، سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج وزارت کشاورزي، مرجع ملي ايمني زيستي، مراکز تحقيقات ملي و انجمن‌هاي علمي کشور همواره با رد شايعات بر سلامت اين فناوري تاکيد کرده‌اند.

در سال‌هاي اخير با افزايش پيشرفت‌هاي ايران در زيست‌فناوري، فشارها و تبليغات خلاف واقع عليه اين فناوري شدت يافته است. اين فضاسازي رسانه‌اي در دو مقطع در سال‌هاي 1384 و 1394 به اوج رسيده است.

ويژگي مشترک هر دو مقطع، تلاش دانشمندان زيست‌فناوري براي راه‌اندازي توليد بومي بوده است. حال آنکه در ساير مقاطع در 15 سال گذشته که آمريکايي‌ها توليدکننده اين محصولات بوده‌اند و ما مصرف‌کننده آن، هيچ نگراني در رسانه‌ها ديده نمي‌شد. جالب آنکه مطابق آمار گمرک کشور از سال 1384(سال توقف توليد برنج تراريخته تحت فشارهاي رسانه‌اي غيرکارشناسي) تا سال 1391 با وجود رشد 27 درصدي واردات کل کشور، واردات محصولات اساسي(که بيشتر آن از نوع تراريخته بوده است) 530 درصد رشد داشته است. بنابراين حاصل اين جريان رسانه‌اي تاکنون افزايش شديد وابستگي کشور در يکي از شاخه‌هاي بسيار مهم فناوري کشاورزي و تهديد امنيت غذايي بوده است.

جامعه علمي کشور و اجماع متخصصان زيست‌فناوري کشاورزي کشور از جمله امضاکنندگان اين نامه تاکيد دارند که در وراي حجم انبوه مطالب و شبهات رسانه‌اي عليه اين فناوري، هيچ مقاله و مطالعه علمي و منبع معتبري وجود ندارد، بلکه سلامت اين محصولات در چند هزار مطالعه پيمايشي و علمي منتشره در منابع معتبر علمي به اثبات رسيده است.

کشت گياهان تراريخته توسط بيش از 18 ميليون کشاورز در سطح 180 ميليون هکتار در 28 کشور از پنج قاره جهان و صدور مجوز کشت و مصرف آنها در اتحاديه اروپايي و مصرف آن در 200 کشور جهان بدون مشاهده کوچک‌ترين عوارض نيز نشان‌دهنده ايمني و سلامت اين فناوري است.

همچنين در اين نامه خطاب به دکتر علي محمدشاعري، رئيس کميسيون کشاورزي مجلس شوراي اسلامي آمده است:

پس از اهداي تحيات، مطلع شديم که کميسيون محترم کشاورزي مجلس شوراي اسلامي در حاشيه بررسي لايحه برنامه ششم توسعه اقتصادي اجتماعي کشور مصوبه‌اي را به تصويب رسانده است که بر اساس آن واردات، توليد و مصرف محصولات تراريخته در ايران ممنوع شود. چنين مصوبه‌اي از اين جهت ناباورانه است که در تصويب آن بر خلاف رويه متداول آن کميسيون محترم، کوچکترين نظري از انجمن‌هاي علمي کشور خواسته نشده و به عواقب آن از جمله بروز بحران‌هاي اجتماعي ناشي از کمبود روغن ‌نباتي و خوراک دام توجه نشده است.

سروران مطلع هستند که تمام سوياي موجود در بازار تبادل جهاني و نيمي از ذرت و کلزاي موجود در بازار همگي تراريخته هستند. اين سه محصول محل تامين بيش از 90 درصد روغن نباتي مصرفي کشور و بيش از 90 درصد خوراک دام و طيور کشور هستند؛ بدين ترتيب، در صورت تصويب و اجراي اين قانون به فاصله دو تا سه ماه بايد بحران ناشي از تصويب آن دامن جامعه را فرا بگيرد. علاوه بر اين، تراريخته‌ها از کيفيت بهتري نسبت به انواع غير تراريخته برخوردار بوده و مورد تاييد مراجع معتبر بين‌المللي مانند سازمان بهداشت جهاني و مراجع ملي هستند.

اين مصوبه در کشوري انجام شده است که سابقه قريب به ربع قرن سرمايه‌گذاري در زمينه توسعه دانش فني محصولات گياهي تراريخته دارد، چند هزار نفر متخصص مهندسي ژنتيک گياهي پرورش داده است، يک پژوهشگاه و يک پژوهشکده ملي تخصصي زيست‌فناوري دارد، چند محصول تراريخته فاخر آماده تجاري‌سازي دارد، قريب به بيست سال سابقه واردات و مصرف ايمن محصولات تراريخته دارد، از سرمايه انساني بسيار ارزشمندي در حوزه محصولات تراريخته بهره‌مند است و خوشوقتانه زيست‌فناوري آن از چنان جايگاه بين‌المللي ممتازي برخوردار است که پيشرفت‌هاي آن مورد مباهات مقام معظم رهبري بوده و معظم‌له در آخرين ملاقاتشان با اعضاي هيات محترم دولت بر آن تاکيد مي‌کنند.

ضمن احترام وافر به حق نمايندگان منتخب مردم در مجلس شوراي اسلامي براي ورود به مهمترين بحث روز که متاسفانه با مطالب خلاف واقع برخي رسانه‌ها و مکاتبه يک انجمن غيرعلمي همزمان شده است، به عنوان بخشي از بدنه علمي و تخصصي جامعه مدني، شما عزيزان و منتخبان امين مردم را به التفات بيشتر به نظرات کارشناسي سازمان غذا و دارو، سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج کشاورزي، ستاد توسعه زيست‌فناوري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، انجمن‌هاي علمي ملي، پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست‌فناوري، پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي ايران و خانه کشاورز فرا خوانده و استدعا داريم در مصوبه ممنوعيت واردات، توليد و مصرف محصولات تراريخته تجديدنظر فرموده و موضوع استقرار فناوري بومي – ملي محصولات گياهي تراريخته را با لحاظ مشورت، ظرافت، دقت و درايت بيشتر مورد بررسي و تصميم‌سازي قرار دهند.

 امضاءکنندگان اين بيانيه اعم از دکتر فرامرز علي‌نيا، رئيس موسسه تحقيقات برنج کشور، دکتر فضل‌الله افراز، رئيس پژوهشکده بيوتکنولوژي کشور(منطقه شمال)، دکتر نيراعظم خوش‌خلق‌سيما، رئيس پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي ايران، دکتر بهزاد قره‌ياضي، رئيس انجمن ايمني زيستي ايران، دکتر احمد رضي، رئيس دانشگاه گيلان، دکتر سيروس زينلي، رئيس انجمن بيوتکنولوژي و استاد تمام انستيتو پاستور ايران، مهندس جمشيد رسايي، رئيس پژوهشکده محيط زيست جهاد دانشگاهي، دکتر علي‌رضا بنداني، رئيس دانشگاه سيستان و بلوچستان، دکتر قاسم محمدي‌نژاد، رئيس پژوهشکده فناوري توليدات گياهي، دکتر محمود تولايي، رئيس انجمن ژنتيک ايران و دانشيار دانشگاه بقيه‌الله، دکتر محمد مقدم‌واحد، استاد و معاون پژوهشي دانشگاه تبريز، دکتر سيد ضياء‌الدين ميرحسيني، معاون پژوهش و فناوري دانشگاه گيلان، دکتر سيد قاسم حسيني سالكده، دانشيار و معاون پژوهشي پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي ايران و دکتر مختار جلالي جواران، عضو شوراي ملي ايمني زيستي کشور و دانشيار دانشگاه تربيت مدرس هستند.

 اين نامه همچنين به امضاي انجمن ملي ژنتيک ايران، انجمن ملي بيوتکنولوژي جمهوري اسلامي ايران، انجمن ملي ايمني زيستي ايران، انجمن ملي علوم زراعت و اصلاح نباتات ايران، خانه کشاورز، پژوهشگاه ملي مهندسي ژنتيک و زيست فناوري، پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي ايران، مرکز اطلاعات بيوتکنولوژي ايران، ستاد توسعه زيست فناوري کشور، قطب علمي تنش‌هاي محيطي در غلات، قطب علمي اصلاح مولکولي غلات نيز رسيده است.