بزرگنمايي:

نسیم گیلان - رشت- تعزیه از مهم ترین، پرشورترین و پرجاذبه ترین مراسم سنتی مذهبی و در عین حال کامل ترین گونه نمایش سنتی و مردمی ایرانیست و در گیلان نیز با پیشینه ای کهن دارای همین جایگاه است و محرم امسال با برنامه ریزی 58 شب تعزیه در پیاده راه فرهنگی رشت شبانه های تعزیه برگزار می شود.
تعزیه خوانی در گیلان تنها مختص ماه محرم و صفر نیست و در برخی روستاها در دو ماه آخر تابستان و فصل پایان کار و فعالیت های زراعی ، هنگام رواج تعزیه خوانی است.
در گیلان مکان خاصی که به منظور خواندن تعزیه ساخته شده باشد وجود ندارد و فضای باز جلوی مسجدها را تکیه می نامند و مجالس تعزیه در آنجا برگزار می شود.
پیش تر در جاهایی که چند تکیه وجود داشت گاهی یک تعزیه را چند قسمت می کردند و هر قسمت از آن در یک تکیه اجرا می شد و مردم هم از پی تعزیه خوان ها از یک تکیه به تکیه دیگر می رفتند تا بقیه تعزیه را تماشا کنند .
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با اشاره به جایگاه تعزیه در ترویج فرهنگ عاشورایی و استفاده بجا از ابیات و اشعار مذهبی در این هنر آئینی، گیلان را یکی از استان های پیشرو و موفق در عرصه این هنر دانست و بیان کرد: در زمان حاضر تعزیه به دو زبان آذری و فارسی در کشور خوانده می شود که با اقدامات انجام گرفته، تعزیه با خوانش گیلکی هم به تعزیه کشور افزوده می شود.
فیروز فاضلی خاطرنشان کرد: تعزیه باید با تحقیق و پژوهش و بهره گیری از توانایی ، تخصص و تجربه تعزیه خوانان گیلانی برجسته تر از گذشته مطرح شود.
وی با بیان اینکه تعزیه جمعی از تئاتر و موسیقی است که هوشمندی ایرانیان را در تاریخ نشان می دهد، گفت: موسیقی به دلیل این هوشمندی هاست که ماندگار می شود و عزت الله صمصام یکی از استادانی است که زحمات فراوانی در ثبت و حفظ ردیف ها و گوشه های تعزیه در گیلان داشته اند.
فاضلی با بیان اینکه عزت الله صمصام ، تاریخ مجسم و معنادار گیلانیان در عرصه تلفیق موسیقی با مفاهیم دینی و مذهبی است، تصریح کرد: تا چیزی برای انسان درونی نشود، تبدیل به منش نخواهد شد و لذا هنر و مفاهیم تعزیه در استاد صمصام درونی شده است.
" تعزیه ، مجموع تضادها و مخلوق عشق و عرفان ، دنیایی بسیار بزرگ و تاثیر گذار است " تعریف استاد عزت الله صمصام وارث 18 نسل تعزیه در گیلان است که پیوسته برای پایداری و حفظ تعزیه از مسئولان فرهنگی می خواهد تا بزرگان این رشته هنری را شناسایی و شرایطی فراهم آورند تا این هنر زیر نظر این استادان به صورت تخصصی اجرا شود تا از آسیب هر جایی شدن و همچنین تحریف و بدعت در امان ماند.
وی زاده سال 1326 است و همه قبیله اش عارفان دین بوده و مردان خانواده اش بعد از پروردگار دل به تعزیه سپرده بودند.
وی با لحظه به لحظه نفس کشیدن و بالیدن در بستر فرهنگ تعزیه آنگونه که به پدر مرحومشان " عنایت الله خان " سینه به سینه رسیده بود از بدو زندگی آغاز شد و تاکنون ادامه داشته و دارد ...
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی رشت اعلام کرد: بمناسبت ماه های محرم و صفر، تعزیه خوانی گروه های تعزیه «مسلم بن عقیل»، «حر شهید»، «قمر بنی هاشم» و «شاهزاده ابراهیم» از ٢٠ شهریور تا ١٧ آبان ماه در پیاده راه فرهنگی شهرداری رشت اجرا می شود.
محمد حسن پور تصریح کرد: تعزیه خوانی گروه های «قمر بنی هاشم» و «شاهزاده ابراهیم» از ساعت ١٧ تا ١٩ و گروه های «مسلم بن عقیل» و «حر شهید» از ساعت ٢١:٣٠ تا 23:٤٥ در پیاده راه فرهنگی شهرداری رشت اجرا می شود.
ایران پس از سال ها تلاش، موفق به ثبت جهانی پرونده تعزیه به عنوان میراث فرهنگ بشری شد؛ بنابر گزارش یونسکو در سال 1998 در جلسه عمومی خود برای حفاظت از شاهکارهای شفاهی و معنوی بشر شامل اسطوره شناسی، آداب و آئین، هنرهای نمایشی، سنتی و ... بیانیه ای را به عنوان بیانیه شاهکارهای شفاهی و معنوی یونسکو تهیه کرد.
بنابر این بیانیه ، هر کشوری می تواند هر دو سال یکبار پرونده یک شاهکار مشترک منطقه ای و یک پرونده مستقل از شاهکارهای شفاهی و معنوی خود را به یونسکو ارائه دهد که ایران علاوه بر ثبت جهانی پرونده نوروز موفق به ثبت جهانی تعزیه نیز شد؛ البته تفاوت عمده ثبت نوروز با ثبت تعزیه در این بود که تعزیه به عنوان پرونده ای مستقل و ویژه ایران به ثبت رسید .
تعزیه یا شبیه خوانی نوعی نمایش مذهبی و سنتی ایرانی - شیعی و بیشتر درباره شهادت امام حسین(ع) و مصائب اهل بیت علیه السلام است و اهمیت هنرمندانه خواندن اشعار در تعزیه بیش از روش اجرا و نمایش واقعه هاست.
1881/2007