بزرگنمايي:

نسیم گیلان -
پشت پرده جنگ "نفتکش‌ها"
٤٤
٠
فرارو / متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
حمله به نفتکش در خلیج فارس و دریای عمان، روند تازه‌ای را در وضعیت سیاسی منطقه ایجاد کرده است. روندی که به عقیده ناظران بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به یک تقابل نظامی جدی میان ایران و آمریکا و متحدانش شود.
در حالی که ایران حمله روز پنج شنبه به دو نفتکش در دریای عمان را "مشکوک" خوانده است، آمریکا و دیگر متحدانش از جمله بریتانیا، عربستان، امارات متحده و رژیم صهیونیستی انگشت اتهام را به سمت ایران نشانه رفته اند و می‌گویند ایران عامل این عملیات بوده است.
پیشتر نیز چهار نفتکش در بندر فجیره امارات مورد حمله قرار گرفتند.
ایران ضمن رد اتهامات می‌گوید آمریکا و متحدانش به دنبال نا امن کردند منطقه هستند. ایران معتقد است آن‌ها به دنبال تقابل نظامی اند. طرف دیگر هم همین اتهام را به ایران می‌زند. با این وجود آن‌ها هیچ سندی برای اثبات نقش ایران در حمله به نفتکش‌ها ارائه نمی‌کنند.
در این گیرودار سازمان ملل نیز وارد عرصه شده و خواستار تشکیل کمیته‌ای برای تحقیق درباره این حملات شده است. شرکای ایران از جمله چین و روسیه نیز در این مورد موضع محتاطانه‌ای گرفته اند.
برخی کشور‌های عربی منطقه همچون عراق نیز خواستار حفظ آرامش طرفین شده اند.
ناظران معتقدند آمریکا و متحدانش از این موقعیت استفاده کرده و به دنبال ایجاد یک ائتلاف فراگیر علیه ایران هستند.
پشت پرده حمله به کشتی‌ها
مهدی مطهرنیا تحلیلگر مسائل بین الملل درباره تخولات خاورمیانه به فرارو گفت: «این جنگ پیش از آنکه جنگ نفتکش‌ها باشد جنگ سایه هاست. سایه‌هایی که تلاش دارند در جنگ هیبت و حیثیت خود را به یکدیگر اثبات کنند.»
او افزود: «به بیان دیگر ایالات متحده آمریکا با لشکرکشی حجیم به محدوده خلیج فارس در پی پیاده‌سازی استراتژی جوجیتسو است. آمریکا همانگونه که در باب برجام عمل کرد و سه مرحله تحریک کردن، جا خالی دادن و سپس پرتاب کردن ایران را اجرا کرد حالا هم همین روند را طی می‌کند.»
این تحلیلگر مسائل بین الملل اظهار کرد: "به گزاره‌ها دقت کنید، ترامپ گفت من برجام را پاره می‌کنم. او از برجام خارج شد و به نوعی آن را پاره کرد. ایران نیز گزاره‌هایی مطرح کرد، ایران گفت اگر برجام را پاره کنند ما آن را آتش می‌زنیم. ایران هنوز از برجام خارج نشده و وفعلا اولتیماتوم 60 روزه داده است. اگر هم از برجام خارج شود باید منتظر پیامد‌های شدیدی باشد. "
او افزود: «این جنگ ابهت و حیثیت اکنون وارد عرصه جنگ سایه‌های شده است. آمریکا در خلیج فارس حاضر شده و در پی تحریک ایران است. آمریکا تلاش می‌کند با ترفند‌هایی ایران را به اقدام نظامی بکشاند. آمریکا به دنبال آن است که با پرونده سازی در ارتباط با اقدامات ایران در خلیج فارس بتواند دکترین محدود کردن همکاری‌های بین المللی با ایران و محاصره منطقه‌ای و اقتصادی ایران را کامل کند و سپس ایران را از یک چالش بین المللی به یک دشمن بین المللی تبدیل و بدین صورت گام‌های مستحکمی را در صورت نیاز به حمله نظامی علیه ایران بردارد.»
مطهرنیا با اشاره به حمله به نفتکش‌ها ژاپن در زمان حضور آبه شینزو نخست وزیر ژاپن در تهران، گفت: «پس از ماجرای حمله به کشتی‌ها در بندر فجیره، ماجرای حمله پهپادی به تاسیاست نفتی آرامکو عربستان، حمله به منطقه سبز عراق و اتفاقات پی در پی پرونده‌های متعددی علیه ایران باز شده است و انگشت اتهام در این حملات به سوی ایران گرفته شده است.»
او ادامه داد: «این در حالی است که آمریکا مدعی است که نمی‌خواهد با ایران درگیر شود و به دنبال یک مذاکره سازنده با تهران است. این اتفاقات بسیار معنا دار است. آمریکایی‌ها در چهارچوب نگرش‌های استراتژیک خود اکنون در پی برساختن یک رویداد گفتاری هستند تا به واسطه آن خود را از یکسو خواهان مذاکره سازنده با ایران نشان دهند و از سوی دیگر ایران را گریزان از مذاکره و تلاش برای حل دیپلماتیک مسائل موجود در منطقه به تصویر کشند. با این تاکتیک همگرایی‌های بین‌المللی علیه ایران افزایش می‌یابد.»
او درباره رویکرد ایران به مسئله هم گفت: «ایران به دنبال اثبات این نکته است که در صورت جنگ کل منطقه ضربه خواهد خورد و تنها ایران نیست که آسیب می‌بیند بلکه دیگر کشور‌های منطقه نیز در آتشی که روشن شود، می‌سوزند. ایران می‌خواهد نشان دهد که قدرتمندانه ایستاده است. ایران می‌خواهد با ایستادگی قدرتمندانه خود نوعی بازدارندگی را به وجود آورد. البته باید توازن قدرت در این مسئله را مورد توجه قرار داد. طرف دیگر نشان داده است صبور است و در چهارچوب صبوری خود حملات تهاجمی را طراحی می‌کند. اینجاست که باید به یک نقطه تعادل اندیشید چراکه اگر این وضعیت از تعادل خارج شود بی تردید می‌تواند به یک جنگ خانمان سوز تبدیل شود.»
مطهرنیا گفت: «آمریکا می‌خواهد سبد اتهامات علیه ایران افزایش یابد و در مرحله بعدی در سازمان ملل و شورای امنیت روی این سبد اتهام کار شود. اگر احیانا همپیمانان ایالات متحده آمریکا به خصوص اروپا همراهی کنند زمینه‌های مشروعیت بخشی برخورد نظامی با تهران را در افکار عمومی ملت آمریکا و دیگر کشور‌ها به وجود می آورند. اکنون گام‌های این مرحله یک به یک در حال ظهور است. انگلیس با آمریکا همراه شده است، آلمان و فرانسه ابتدا به صورت مشروط و تا حدودی تردید آمیز به نقش ایران در این موضوع می‌نگرند، اما آرام آرام خود را به مواضع آمریکا و انگلیس نزدیک می‌کنند. در مورد اخیر رییس سازمان ملل متحد وارد قضایا شده و موضع گیری کرده است و اینکه می خواهند پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ببرند. با نگاه به این رشته وقایع در خواهیم یافت که یک رویداد گفتاری علیه تهران در حال شکل گیری است. آمریکا با صبوری و متانت سعی می‌کند وارد درگیری در وضعیت فعلی نشود و تنها اتفاقات رخ داده را به عنوان موارد اتهامی علیه تهران در مجامع حقوقی افکار عمومی مطرح نماید.»
مطهرنیا درباره نقش عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی در این سناریو گفت: «رهبری حرکت به عهده آمریکا، مدیریت آن برعهده اسرائیل و بازیگری آن برعهده عربستان و کشور‌های عربی است. کنش‌گر اصلی ایالات متحده، کنش‌ورز اسرائیل و کنشوران آن کشور‌های عربی همسو با عربستان اند.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی درباره اینکه عربستان تلاش می‌کند حملات به نفتکش‌ها را به جنگ یمن پیوند دهد، گفت: «این پیوند دادن چیز جدیدی نیست. آمریکا و متحدان منطقه‌ای اش آنچه که در منطقه رخ می‌دهد، چه در یمن، بحرین، سوریه، لبنان، عراق و ... همه را به ایران نسبت می‌دهند. آن‌ها ایران را مغز جنگ نیابتی علیه خود در منطقه می‌دانند. پس بیان این ادعا مطلب تازه‌ای نیست، اما تکرار آن در راستای ایجاد همان بافت مورد نیاز برای شکل دادن به برخورد بیشتر با تهران است.»